ralf - 2025-09-01, 18:14 Temat postu: Zbrodnia podczas marszu śmierci przez Łączki w 1945 r. Pod koniec stycznia 1945 r., w trakcie przemarszu więźniów oświęcimskich przez Łączki, w północnej okolicy wsi, na polanie leśnej obok drogi łączącej Łączki z Iławą, Niemcy zamordowali 47 więźniów. Zrobili to poprzez strzał w głowę lub uderzenie twardym narzędziem. Ciała ofiar ekshumowano dnia 25 czerwca 1946 r. i złożono we wspólnej mogile w Burgrabicach, skąd dnia 13 maja 1958 r. przeniesiono je na cmentarz w Opolu-Półwsi. Oto relacja mieszkańca Łączek o nazwisku Karol Tajer, spisana dnia 5 lipca 1946 r.: „Z końcem stycznia 1945 r. przez miejscowość Łączki prowadzono gościńcem od południa w kierunku pół-zachodnim więźniów politycznych. (...) dwa dni później na zlecenie zarządu gminy udałem się, wraz z innymi ludźmi przeznaczonymi do wykopania grobu, zaprowadzony zostałem przez posłańca gminnego na polanę leśną i zastałem już pobitych więźniów leżących na ziemi. (…) Mówiono, że to są przeważnie narodowości żydowskiej.” Protokół ekshumacji zwłok w Łączkach z dnia 25 czerwca 1946 r. brzmi: „Miejscowy sołtys Franciszek Krzyżanowski okazał trzy masowe groby znajdujące się w lesie w odległości około 2 km za wsią Łączki obok gościńca prowadzącego w kierunku Nysy. (…) Z pierwszego masowego grobu o długości 7 m, szerokości 3 m i głębokościo 1 m wydobyto 18 zwłok. (…) W drugim grobie o długości 7 m, szerokości 3 m, głębokości 1,2 m wydobyto 27 sztuk zwłok. W trzecim grobie masowym o długości 3 m, szerokości 2 m i głębokości 1 m (…) wydobyto zwłoki dwóch denatów (…) Następnie zwłoki wszystkich poszczególnych denatów umieszczono do przygotowanych trumien (…) a następnie polecono pochować zwłoki na miejscowym cmentarzu we wsi Borkowice pow. Nysa.” Spośród 47 ekshumowanych ciał udało się zidentyfikować jedynie 15. Byli to: – Haalman Gomprecht, lat 23, ob. Holandii – Imorglik Szymon, lat 22, ob. Polski – Jefetow Geliampe, lat 39, ob. Francji – Kitmacher Marcel, lat 38, ob. Francji – Kohn Abram, lat 22, ob. Francji – Kornfeld Elkan, lat 44, ob. Polski – Lieber Icek, lat 34, ob. Polski – Lubliński Artur, lat 32, ob. Belgii – Lubliński Henryk, lat 33, ob. Belgii – Markowicz Maurycy, lat 22, ob. Francji – Łęczycki Moszek, lat 44, ob. Francji – Muszyński Leib, lat 38, ob. Polski – Montag Samuel, lat 25, ob. Polski – Rosenthal Ewald Otto, lat 42, ob. Niemiec – Wollenberger Julen, lat 21, ob. Francji W roku 2014 obok miejsca, w którym dokonano zbrodni, mieszkańcy Biskupowa postawili głaz pamiątkowy z granitową tablicą i napisem: „W hołdzie 47 ofiarom hitlerowskiego obozu zagłady w Auschwitz, których zamordowano w tym lesie podczas ewakuacyjnego „Marszu śmierci” w styczniu 1945 r.” |
||||||
