To jest tylko wersja do druku, aby zobaczyć pełną wersję tematu, kliknij TUTAJ
Forum Historii Nysy
Serwis społecznościowy poświęcony historii miasta Nysa

Obiekty wyburzone - "Weidenschäle" przy ul. Podolskiej

ralf - 2018-01-23, 00:26
Temat postu: "Weidenschäle" przy ul. Podolskiej
Nieopodal skrzyżowania ul. Podolskiej z ul. Gdańską stał do roku 2009 budynek, który przed wojną pełnił funkcję budynku koszarowego o nazwie "Weidenschäle". Określenie to jest prawdopodobnie pierwotną nazwą tego obiektu, którego funkcja początkowo musiała być inna. Budynek posiadał pięć kondygnacji i miał kształt prostokąta, z tylną krótką trzykondygnacyjną "dobudówką" od strony północno-wschodniej. Ściany zewnętrzne zbudowane były z cegły, a kondygnacje z desek i belek, oprócz betonowej posadzki parteru i jego stropu wykonanego w formie ceglanych sklepień łukowych podtrzymywanych przez metalowe kształtowniki wsparte na masywnych betonowych filarach. Obiekt posiadał dwie klatki schodowe, jedną od strony południowo-zachodniej - z betonowymi schodami i szerokimi drewnianymi okiennicami oraz drugą od strony północno-zachodniej - z pół kręconymi drewnianymi schodami na metalowym szkielecie. Budynek koszarowy stykał się z drugim, parterowym o kształcie zbliżonym do litery "L" (został wyburzony później), który z kolei połączony był z mniejszym, prostokątnym trzykondygnacyjnym budynkiem, do dziś stojącym i zamieszkałym - Podolska 2.
Data powstania "Weidenschäle" nie jest znana. Obiekt leżał w bliskim sąsiedztwie zakładu "Strauch & Schmidt", którego zabudowania znajdowały się 50 metrów w stronę dzis. ul. Piłsudskiego, po drugiej stronie nieistniejącego już toru kolejowego, który rozdzielał "Weidenschäle" od wspomnianego zakładu. Przed II wojną światową "Weidenschäle" było koszarami 8. Batalionu Pionierów. Od około 1939 roku budynek koszarowy służył oficerom rezerwy powoływanym na ćwiczenia .
Z racji, że zostałem poinformowany o planowanym wyburzeniu budynku koszarowego, zdążyłem wykonać mu zdjęcia przed rozpoczęciem rozbiórki, także w jego wnętrzach. Przebieg prac rozbiórkowych również co jakiś czas fotografowałem. Zdjęcia te zostaną zamieszczone w kolejnych postach.

Poniżej wstawiam zdjęcia budynku koszarowego wykonane z zewnątrz, na krótko przed rozpoczęciem rozbiórki. Ponadto zamieszczam dwa plany terenu, na którym stał obiekt: pierwszy z lat 20. XX wieku i drugi - współczesny, pokazujący stan zabudowań z 2008 roku.

ralf - 2018-01-23, 01:21

Poniżej zdjęcia parterowego budynku i trzykondygnacyjnego domu mieszkalnego, z którymi połączony był budynek koszarowy. Fotografie zostały wykonane przed rozpoczęciem rozbiórki.
Dodatkowo kilka zdjęć schronów podziemnych, które znajdowały się po północno-wschodniej stronie budynku koszarowego, blisko ul. Gdańskiej.
Fotografia przedstawiająca kostkę brukową pokazuje jaki rodzaj nawierzchni położono przy "Weidenschäle".

ralf - 2018-01-23, 17:21

Poniżej zdjęcia wykonane wewnątrz budynku koszarowego oraz w środku budynku parterowego, przed rozpoczęciem prac rozbiórkowych. W budynku parterowym uwagę zwracała ciekawa i dość złożona drewniana konstrukcja łukowa, której ostatnie zdjęcie (zał.13) zostało wykonane w trakcie wyburzania budynku parterowego.
ralf - 2018-01-23, 17:48

W tym poście wstawiam kilka zdjęć budynku koszarowego pokazujących postęp prac przy jego rozbiórce. Dwa ze zdjęć zostały wykonane z okien hotelu Lider przy ul. Piłsudskiego.
Wstawiam też dwa zdjęcia ukazujące odkopane betonowe schrony podziemne, które znajdowały się po północno-wschodniej stronie budynku koszarowego. Zdjęcia te zostały wykonane już po rozebraniu budynku koszarowego oraz części budynku parterowego.

ralf - 2021-06-14, 15:22

Przytaczam wypowiedź na temat określenia "Weidenschäle", które - jak już wspomniano - odnosiło się prawdopodobnie do pierwotnej funkcji przedmiotowego budynku, służącego dopiero później jako koszary. Wypowiedź pochodzi z dawnego forum nyskiego, a jej autorem jest Sebastian:


Wydaje mnie się, że ostatecznie potwierdziłem tezę o istnieniu w miejscu prezentowanego obiektu czegoś na kształt wikliniarni. W Wikipedii opisany jest w wielkim skrócie proces wyrobu wikliny, a użyte tam słowa (w niemieckim wydaniu) odpowiadają naszemu tajemniczemu wyrazowi - Weidenschäle. Mianowicie:

"Jednoroczne pędy wierzby, które są obierane lub nie (lecz nieobrane stosujemy tylko do dużych koszy), są ścinane w wysokości 1 do 1,5 metra każdego roku.

Jeżeli chce się je obrać, trzeba doprowadzić je do świeżego stanu za pomocą elastycznych drewnianych lub żelaznych szczypców i odzierać z kory. Po obieraniu wystawia się gotową gałązkę na powietrze i słońce, tak by wyschła jak najszybciej i zachowała dzięki temu swój biały kolor. Poprzez włożenie ich do wody otrzymujemy ich wcześniejszą giętkość, a tym samym są one już gotowe do wyplatania."

Spójrzmy teraz na sprawę inaczej, nieco szerzej. Podczas przeszukiwania internetu w sprawie wikliny natknąłem się na kilka ciekawych informacji. Wyplatanie przedmiotów codziennego użytku z wikliny jest bardzo starą tradycją. Jest to jeden z najstarszych zawodów, a sędziwość jego podyktowana jest łatwością dostępu do gałęzi tegoż zacnego drzewa jakim jest wierzba. Jeszcze nie tak dawno temu, ludzie nie znali tworzyw sztucznych, a co za tym idzie wiele z przedmiotów codziennego użytku wykonywana była właśnie z wikliny, np. wózki dla dzieci, kosze, meble, krzesła etc. Może znaleźliśmy miejsce, w którym w Nysie zaspokajano zbiorowe potrzeby ludzi w dawnych czasach.

ralf - 2021-06-17, 15:26

Kolejne zdjęcia wnętrz nieistniejącego już budynku koszarowego "Weidenschäle" przy ul. Podolskiej, wykonane w 2008 roku.
ralf - 2023-05-13, 11:20

Na Forum, w temacie „Służba Pracy Rzeszy (RAD) w Nysie” znajdują się dwa zdjęcia przedstawiające teren Weidenschale, w czasie gdy znajdował się tam obóz RAD. Fotografie wykonano w latach 1932-33:

FOTO-1 (widok z nieistniejącego już nasypu kolejowego)
FOTO-2 (widok z dziedzińca obozowego w stronę wejścia)



Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group