ralf - 2018-06-20, 22:34 Temat postu: Wielki Młyn Pierwsza informacja o młynie biskupim nad rzeką Nysą, prawdopodobnie o istniejącym do dziś Wielkim Młynie, pochodzi z 1555 roku. Wiadomo, że w roku 1602 biskup wrocławski Johann von Sitsch wybudował przed Bramą Berlińską Wielki Młyn (Grosse Mühle), który w dniu 12 stycznia 1741 roku, tuż przed pruskim oblężeniem austriackiej wtenczas Nysy, został ze względów bezpieczeństwa spalony. W roku 1746 biskup wrocławski Philipp Ludwig von Sinzendorf odbudował Wielki Młyn, jednak ze względu na ówczesną rozbudowę fortyfikacji młyn nie mógł stanąć w swoim starym miejscu więc został przeniesiony na tzw. Wyspę Młyńską, gdzie stoi do dzisiaj. Do roku 1819 młyn był w rękach Skarbu Państwa będąc użytkowanym przez dzierżawców. Dopiero w dniu 2 września 1819 roku młyn wraz z wszelkimi prawami kupił mistrz młynarski Hampel. W dniu 15 grudnia 1864 roku młyn nabył właściciel ziemski Gustav von Langendorff i w roku 1867 gruntownie go przebudował - cztery dotychczasowe pancerne koła młyńskie zostały zastąpione czterema turbinami. Co więcej, zgodnie z planami profesora Hermanna Wiebe (ur. 1818 - zm. 1881), wnętrze młyna zostało całkowicie odnowione. Dzięki tej hojnej renowacji obiekt wszedł w poczet młynów handlowych na Śląsku pod nazwą "G. von Langendorff'sche Grosse Mühle Neisse" i dzięki swej sprawności mógł podbić i utrzymać jedno z pierwszych miejsc w swojej branży. Od roku 1895 do roku 1923, w którym dokonano zmiany formy prawnej młyna na spółkę akcyjną, dziedzice Gustava von Langendorffa kładli duży nacisk na to aby młyn wyposażony był w najnowsze osiągnięcia techniki, w celu zachowania konkurencyjności. Ta troska, ale przede wszystkim położenie młyna w najlepszej strefie pszenicznej na Śląsku, gdzie uprawiało się dużo pszenicy bogatej w gluten, spowodowało, że nyska mąka do pieczenia przewyższała jakością produkt pszenicy angielskiej, którą faworyzowali wielcy właściciele ziemscy. Dzięki temu produkty z Wielkiego Młyna w Nysie cieszyły się największym szacunkiem wśród konsumentów daleko poza granicami Śląska i były zawsze chętnie kupowane. Po II wojnie światowej, w dniu 8 czerwca 1945 roku, Wielki Młyn przejęły władze miasta, a we wrześniu tego samego roku przekazany został Powszechnej Spółdzielni Spożywców „Społem”. ralf - 2018-06-21, 10:53 Poniżej współczesne zdjęcia Wielkiego Młyna, wykonane w dniu 29 listopada 2009 roku. Na uwagę zasługują znajdujące się na jego południowo-wschodniej ścianie trzy kamienne płyty (zał.4-6): - erekcyjna, biskupa Johanna von Sitscha z datą 1602. - herb biskupa Philippa Ludwiga von Sinzendorfa z datą 1746, dotyczący odbudowy młyna po jego spaleniu poprzedzającym pruskie oblężenie w 1741 roku. - kartusz herbowy Langendorffów z datą 1868 r., który prawdopodobnie ma związek z gruntowną przebudową młyna dokonaną przez Gustava von Langendorffa. ralf - 2018-12-10, 17:50 Zamieszczam zdjęcia kamiennej tablicy o długości ok. 42 cm i grubości 5 cm, która obita jest stemplami o treści (lustrzanie odbitej): "Grosse Mühle Aktiengesellschaft / Triumph / Feinster / Kaiser-Auszug / Neisse". Proszę o pomoc w identyfikacji tego przedmiotu. ralf - 2019-02-03, 07:45 Aktualnie trwają prace związane z rozbudową i przebudową Wielkiego Młyna, które rozpoczęto w dniu 9 stycznia br. Do dnia dzisiejszego wyburzono w całości dwa połączone ze sobą budynki i rozpoczęto burzenie trzeciego. Wstawiam poniżej zdjęcia wykonane wczoraj (2.II.2019 r.), ukazujące bieżący postęp prac. neisserka - 2019-02-05, 00:17 Hmm zostało właściwie pół młyna. Mam trochę mieszane uczucia odnośnie tego, że aż tak go modyfikują. No ale zobaczymy jaki będzie efekt końcowy. maciek - 2019-02-05, 18:34 Nie wiem co mam myśleć o tej przebudowie... Na wizualizacji były 3 budynki młyna połączone szklanym łącznikiem z nowym budynkiem - obecnie został już tylko budynek z herbami... Obelix - 2019-02-05, 20:47 Za przeproszeniem, ktoś znowu wydymał kogoś bez wazeliny. A tym ktosiem był inwestor, a wydymanym...  Czy przypadkiem już tak nie było z zabudową Rynku, że wizualizacja sobie a rzeczywistość sobie. I nawet kary konserwatorskie, jeżeli budynki były w rejestrze nie odstraszą inwestora.
Michumm - 2019-02-05, 21:11 Tyle fajnego drewna tam jest co widzę :( Neisse - 2019-02-05, 22:26 Poniżej wizualizacje Wielkiego Młyna. Na początku miało być śliczne, stylowo i w całości oryginalnie (fotka nr 1). Sam pan Starosta dużo dyskutował i zachwalał projekt. Później już gorzej i mniej oryginalnie (fotka nr 2). Teraz patrząc na przebieg prac (fotki powyżej) to jest totalna rozpierducha. Patrząc tylko jak dobiorą się do głównego budynku, po czym może zostać stwierdzony jego zły stan techniczny i rozpieprzą wszystko. Powstaną nowoczesne klocki i tyle będzie po wiekowym zabytku.... Żenada..... Gdzie w tym kraju jest instytucja Konserwatora zabytków ??? Przecież zburzone budynki istniały już w 1925 roku. Jeśli np. ktoś przebudowałby lub zburzył jeden z budynków willowych z tego samego okresu (co zniszczone budynki Wielkiego Młyna) na ulicy Bohaterów Warszawa poszedłby najprawdopodobniej za kraty - a tu zjawisko delikatnie mówiąc dziwne i moim zdaniem niepojęte (?) Myślę, że niebawem ten sam los może czeka budynek rzeźni i kasyna oficerskiego na terenie byłego FSD. Szkoda, że władza w Nysie ma to w nosie....... Obelix - 2019-02-06, 11:56 Zamieszczam zapewnienie p. Burmistrza co do zachowania istniejących form budynków Wielkiego Młyna. I jestem ciekaw jak teraz będzie się tłumaczyło wyburzenie budynków, które były pod nadzorem. Maciek, może Ty zapytasz p. Burmistrza jako Radny Miejski, o tą sprawę. Neisse - 2019-02-06, 12:42 Tak jak już wspomniano wyżej - najpierw są wspaniałe wizualizacje, kosztowne, nawiązujące do historii, a potem cięcie kosztów i kwadratowe dziadostwo. Z Rynkiem po 3 czy 4 wizualizacjach powstaje okrojona w stosunku do historycznej zabudowy mizernota. Panowie Burmistrz i były Starosta powinni się teraz wypowiedzieć w sprawie młyna... Ciekaw jestem czy sprawa nabierze większego rozmachu (?) Może Nowiny nyskie zrobią trochę hałasu w sprawie (?) - oni takie tematy lubią … maciek - 2019-02-06, 19:27 Już raz konserwator zabytków popisał się z Rynkiem... Z tego co kojarzę, zabudowania młyna nie są chyba wpisane do rejestru wojewódzkiego, a jedynie do gminnej ewidencji. Przy najbliższej okazji zapytam, jak wygląda temat przebudowy młyna. Jutro zamierzam też wybrać się do konserwatora powiatowego w tej sprawie. ralf - 2019-02-06, 22:17 Parę zdjęć z prac rozbiórkowych Wielkiego Młyna wykonanych dzisiaj, tj. 6.II.2019 r. maciek - 2019-02-22, 20:23 Tak jak przypuszczałem, zabudowania nie są wpisane do Wojewódzkiego Rejestru Zabytków, a jedynie do gminnej ewidencji, w związku z czym praktycznie ciężko o jakąkolwiek specjalną ochronę. Na dzień dzisiejszy projekt nie przewiduje wyburzenia jedynego pozostałego budynku, natomiast obok mają powstać budynki nawiązujące do tych wyburzonych, z "generalnie" odtworzeniem elewacji. ralf - 2021-06-03, 21:21 Zdjęcia młyna przy ul. Mostowej wykonane w 1983 roku, których autorem jest Józef Borski. Fotografie zostały upublicznione na stronie Dolnośląskiej Biblioteki Cyfrowej. |
||||||
