Forum Historii Nysy Strona Główna Forum Historii Nysy
Serwis społecznościowy poświęcony historii miasta Nysa

FAQFAQ  SzukajSzukaj  UżytkownicyUżytkownicy  GrupyGrupy  StatystykiStatystyki
RejestracjaRejestracja  ZalogujZaloguj
Znalezionych wyników: 2827
Forum Historii Nysy Strona Główna
Autor Wiadomość
  Temat: Inskrypcja z XVIII wieku w Piątkowicach
ralf

Odpowiedzi: 1
Wyświetleń: 82

PostForum: Piątkowice / Rothaus   Wysłany: 2024-03-26, 23:03   Temat: Inskrypcja z XVIII wieku w Piątkowicach
Treść inskrypcji w oryginale brzmi:

"BAUEN IST EINE
LOST DASZ ABER VIEL
KOST FRANTZ RI-
GER MIT SEINER EH-
MALIN TAERESIA
AUS NOWAG 1798
UND 1787 SIND
SIE VEREHLIGET
WORDEN"



Zapisując to bardziej zrozumiale:

"Bauen ist eine
Lust, die aber viel
kostet. Franz Riger
mit seiner Ehe-
gemahlin Theresia
aus Nowag 1798
und 1787 sind
sie verehelicht
worden"



Przekładając treść na współczesny język niemiecki:

"Bauen ist eine
Freude, die aber
viel Geld kostet. Franz Rieger
mit seiner Frau Theresia
aus Nowag 1798,
und 1787 haben
die beiden geheiratet"



A tłumacząc tekst na język polski:

"Budowanie to radość,
ale kosztuje mnóstwo pieniędzy.
Franz Rieger z żoną Teresą z Nowak. Rok 1798.
A pobrali się w 1787 r."



W inskrypcji mowa jest o małżeństwie, które prawdopodobnie zbudowało dom.
  Temat: Obwałowania Kolejowe
ralf

Odpowiedzi: 5
Wyświetleń: 2563

PostForum: Powstałe do roku 1900   Wysłany: 2024-03-26, 22:09   Temat: Obwałowania Kolejowe
Na terenie Obwałowań Kolejowych znajdował się jeden z dwóch akweduktów, jakie istniały w obszarze Twierdzy Nysa. Pierwszy był zlokalizowany po zachodniej stronie twierdzy, w zewnętrznej fosie miejskiej obok dzis. Stawu Łabędziego. Była już o nim mowa na Forum pod linkiem: KLIK.

Rolą akweduktu znajdującego się po wschodniej stronie twierdzy, czyli na terenie Obwałowań Kolejowych, było poprowadzenie cieku Białki „śródmiejskiej”¹ płynącej w poprzek fosy tychże obwałowań (tj. z zachodu na wschód), nad ciekiem Białki „podmiejskiej”² płynącej tą fosą z południa na północ. Oba cieki krzyżują się w tym miejscu pod kątem 90 stopni, przy czym każdy z nich dzięki akweduktowi płynie osobno i niezależnie od drugiego.

Białka „śródmiejska” wpływała na teren fosy Obwałowań Kolejowych od strony zachodniej przez trzy przepusty³ znajdujące się pod wałem kurtyny międzybastionowej. U ich wylotu w fosie łączyła się w jeden szerszy, otwarty, obudowany wysokimi, kamiennymi ścianami kanał, którym dopływała w okolicę kinety fosy. Tam płynęła NAD ciekiem kinety, zamkniętym, bardzo niskim i szerokim kanałem, aż do końca fosy, skąd ponownie prowadził ją otwarty kanał z wysokimi, kamiennymi ścianami, do dzis. mostku przy ul. Jagiełły, czyli poza teren ówczesnej twierdzy. Przy tym ostatnim odcinku kanału, po północnej stronie znajdowało się niewielkie dzieło fortyfikacyjne w formie niepełnego dwuramiennika wraz z murowanym schronem bojowym zaopatrzonym od strony kanału w otwory strzelnicze [zdj.31-32].

Warto wspomnieć, że w ścianie kanału, po północnej stronie, na odcinku pomiędzy kurtyną bastionową a kinetą fosy, zachowały się do dziś, wystające poziomo żelazne dwuteowniki, które wydają się pozostałością po tamtejszej kładce [zdj.28-29].

Cała konstrukcja akweduktu wraz z najbliższym otoczeniem, została zaprojektowana tak, by poza sprawnym funkcjonowaniem dwóch krzyżujących się w tym miejscu cieków, jednocześnie uniemożliwić wrogowi w czasie ataku, przedostanie się tą drogą na teren twierdzy. Ponadto konstrukcja musiała być odporna na próby jej celowego zniszczenia przez atakujących, gdyż ze strategicznego punktu widzenia był to obiekt niezwykle ważny.

Poniżej wstawiam zdjęcia ukazujące przedmiotowy akwedukt i jego najbliższą okolicę. Przy każdym z nich znajduje się dokładny opis.


Przypisy:
¹ Chodzi o dwie odnogi Białki płynące ze śródmieścia, jedną odnogę z Rynku i drugą odnogę spod Dworu Biskupiego, które przy wypływie ze śródmieścia łączyły się w jeden ciek. Nazwa wyłącznie obrazowa, użyta tylko do celów niniejszego posta.
² Chodzi o odnogę Białki płynącą zewnętrzną fosą miejską, po południowym obwodzie miasta. Nazwa wyłącznie obrazowa, użyta tylko do celów niniejszego posta.
³ Dwa równolegle do siebie poprowadzone przepusty po stronie północnej prowadziły wodę Białki od znajdującego się 50 m przed nimi młyna Viehweger, a jeden skośny względem nich przepust po stronie południowej prowadził wodę ze znajdującego się tam krótkiego ramienia bocznego tejże Białki.
  Temat: Obwałowania Kolejowe
ralf

Odpowiedzi: 5
Wyświetleń: 2563

PostForum: Powstałe do roku 1900   Wysłany: 2024-03-22, 13:04   Temat: Obwałowania Kolejowe
Zdjęcia wykonane w dniach 15-16 marca 2024 r. na terenie Obwałowań Kolejowych. Przy każdej z fotografii podano szczegółowiej miejsce jej wykonania.
  Temat: E. Voelkel
ralf

Odpowiedzi: 54
Wyświetleń: 17101

PostForum: Fotografia   Wysłany: 2024-03-21, 15:00   Temat: E. Voelkel
Fotografia wykonana w zakładzie "E. Voelkel". Na rewersie rok 1879, drukiem.
  Temat: Znaleziska drugowojenne z terenu Jeziora Nyskiego
ralf

Odpowiedzi: 0
Wyświetleń: 31

PostForum: Zbiorniki i cieki wodne, obiekty hydrotechniczne   Wysłany: 2024-03-21, 14:54   Temat: Znaleziska drugowojenne z terenu Jeziora Nyskiego
Zdjęcia wykonane w lutym 2014 r. na terenie dzisiejszego Jeziora Nyskiego, w miejscu dawnej wsi Różanka (niem. Rosshof). Widać na nich znalezione tam pozostałości militariów z okresu II wojny światowej.

Przedstawione na zdj. nr 3, 4, 6, 7 przedmioty, nie są istotnymi częściami amunicji, tym samym nie są amunicją i nie podlegają pod art. 5, ust. 1, ust. 3 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 1999 r., nr 53, poz. 549 ze zm.).
  Temat: Wojna prusko-austriacka w 1866 r. na ziemi nyskiej
ralf

Odpowiedzi: 2
Wyświetleń: 490

PostForum: "Okres karabinu"   Wysłany: 2024-03-20, 20:55   Temat: Wojna prusko-austriacka w 1866 r. na ziemi nyskiej
ralf napisał/a:
Było to na niwie o nazwie Eilauer Grund, w połowie drogi polnej prowadzącej z Kopernik do Iławy (Eilau) w miejscu, gdzie przepływa ciek i obok którego postawiono później kamień z inskrypcją upamiętniającą obecność księcia w tym miejscu

Poniższe zdjęcie przedstawia domniemaną lokalizację wspomnianego wyżej kamienia pamiątkowego. Najprawdopodobniej stał on idąc z Kopernik, po prawej (południowej) stronie drogi polnej, tuż obok niej, przed samym zalesieniem. Jest to na końcu dzisiejszego pola ornego, tam gdzie na załączonej fotografii widać wysuszoną, wysoką trawę, z prawej strony.
  Temat: Kamienie graniczne
ralf

Odpowiedzi: 25
Wyświetleń: 5689

PostForum: Powstałe do roku 1900   Wysłany: 2024-03-20, 18:47   Temat: Kamienie graniczne
Słupki rejonu wyłączonego z polowań [Jagd-Rayon]

Już w 1812 roku zarządzeniem gabinetu pruskiego, bezpośrednio przy każdej z twierdz, został wyznaczony okalający ją pas terenu o szerokości paruset metrów, na którym obowiązywał zakaz polowań, mający na celu zapobieganie nieuprawnionym rozpoznaniom, dokonywanym przez obcych pod pretekstem polowań¹. Na XIX-wiecznych planach twierdzy nyskiej, granica obszaru, na którym obowiązywał zakaz polowań, była wyznaczona za pomocą punktów opisanych skrótem „C.J.R” (prawdop. Commandantur-Jagd-Rayon) i kolejnym numerem porządkowym. W terenie, w tych lokalizacjach znajdowały się znaki stałe w postaci wkopanych w ziemię słupków kamiennych, odpowiednio oznakowanych, zwanych kamieniami (słupkami) rejonowymi. Ich numeracja wzrastała w kierunku lewoskrętnym. Słupek z numerem „1” znajdował się przy lewym brzegu rzeki Nysy Kłodzkiej, w okolicy skrzyżowania dzis. al. Wojska Polskiego z ul. Franciszkańską. Z kolei słupek o najwyższym numerze (prawdop. „28”), stał na prawym brzegu rzeki Nysy Kłodzkiej, naprzeciwko słupka nr 1.


Słupki rejonów twierdzy [Festungs-Rayon]

Ustawą pruską z 1871 roku² obszar wokół twierdzy, bezpośrednio do niej przylegający, podzielono na trzy koncentryczne rejony. Rejon I rozciągał się w pasie pomiędzy zewnętrznym skrajem fortyfikacji, a linią graniczną rejonu I. Z kolei rejon II znajdował się w pasie pomiędzy linią graniczną rejonu I a linią graniczną rejonu II. Pas terenu po zewnętrznej stronie linii granicznej rejonu II stanowił już rejon III. Ustawowe szerokości rejonów twierdzy miały wynosić: R.I - 600 m, R.II - 375 m, R.III - 1275 m. Linie graniczne tych rejonów były zaznaczone znakami stałymi w postaci wkopanych w ziemię słupków kamiennych, zwanych kamieniami (słupkami) rejonowymi. Ich numeracja wzrastała w kierunku lewoskrętnym. Słupki rejonu I oraz II z numerem „1” znajdowały się przy lewym brzegu rzeki Nysy Kłodzkiej, w okolicy skrzyżowania dzis. al. Wojska Polskiego z ul. Franciszkańską. Z kolei ostatnie słupki, o najwyższym numerze (dla rejonu I - „22”, a dla rejonu II - „17”), stały na prawym brzegu rzeki Nysy Kłodzkiej, naprzeciwko słupków nr 1. Celem wspomnianej ustawy było wprowadzenie we własności nieruchomej, położonej w najbliższym sąsiedztwie twierdzy, takich ograniczeń, które przyczynią się do jak najlepszej jej obrony na wypadek ewentualnego ataku.

W obrębie wszystkich rejonów (I, II, III), poza pewnymi wyjątkami zabronione było:
• trwałe zmienianie wysokości terenu
• budowanie lub zmienianie rowów, grobli, tam, urządzeń odwadniających, szos, dróg, kolei itp.
• zakładanie lasów, szkółek drzewnych, większych parków
• wznoszenie lub zmienianie wież kościelnych, dzwonnic i innych konstrukcji wieżowych

W obrębie samego rejonu II, poza pewnymi wyjątkami, zabronione było:
• stawianie murowanych (masywnych) budowli
• stawianie budowli sklepionych, a także stosowanie kamiennych lub żelaznych przykryć piwnic
• budowanie stałych pieców do wypalania cegły, wapna lub innych dużych pieców
• zakładanie cmentarzy, wznoszenie mogił, pomników
• urządzanie składów i placów z zapasami dla celów przemysłowych

W obrębie samego rejonu I, poza pewnymi wyjątkami, zabronione było:
• wszystko to, co było zabronione w rejonie II
• stawianie wszelkich domów mieszkalnych
• stawiania budowli z materiałów, które nie dały się łatwo zburzyć
• ustawianie lokomobil, jeśli te nie mogły zostać szybko usunięte
• stawianie pomników z kamienia lub żelaza
• wznoszenie drewnianych wiatraków
• stawianie wszelkich budowli nie ujętych powyżej, również studni


Przypisy:
[1] Udo von Bonin: „Geschichte des Ingenieurkorps und der Pioniere in Preussen. Zweiter Theil”, Berlin 1878, s. 126.
[2] Ustawa z dnia 21 grudnia 1871 r. „o ograniczeniach własności nieruchomej w okolicy twierdz”, ogłoszona w dzienniku ustaw Rzeszy Niemieckiej nr 51, str. 459.
  Temat: Ernst Hanke
ralf

Odpowiedzi: 5
Wyświetleń: 2404

PostForum: Fotografia   Wysłany: 2024-03-20, 08:03   Temat: Ernst Hanke
Fotografia zrobiona w atelier Ernsta Hanke.
  Temat: Opakowania
ralf

Odpowiedzi: 7
Wyświetleń: 2803

PostForum: Kolekcje   Wysłany: 2024-03-18, 18:03   Temat: Opakowania
Metalowe pudełko o wymiarach ok. 9 x 4 cm z napisem „D.D.A.C. Ortsgruppe Neisse” na boku oraz z symbolem muszli na wieczku. DDAC był skrótem nazwy niemieckiego klubu automobilowego – „Der Deutsche Automobilclub”, który powstał we wrześniu 1933 roku w wyniku połączenia wszystkich dotychczasowych niemieckich automobilklubów. Kierownictwo nad DDAC objął nacjonalistyczny korpus kierowców. DDAC posiadał grupy terenowe (Ortsgruppe) w różnych miastach, także w Nysie, czego dowodzi wspomniany napis na pudełku. Z kolei symbol muszli jest logiem istniejącego do dziś brytyjskiego koncernu petrochemicznego „Shell”.
  Temat: Kamienie graniczne
ralf

Odpowiedzi: 25
Wyświetleń: 5689

PostForum: Powstałe do roku 1900   Wysłany: 2024-03-18, 17:12   Temat: Kamienie graniczne
ralf napisał/a:
W pobliżu miejsc, gdzie stały opisywane w tym poście słupki graniczne, a czasem wręcz tuż przy nich, można spotkać inne kamienne słupki, pozbawione wszelkich inskrypcji, a posiadające co najwyżej znak małego krzyża w centralnym punkcie czapy. Niestety trudno mi powiedzieć jaką funkcję one pełniły, czy były to znaki graniczne, czy geodezyjne.

W załączeniu przykładowe trzy takie „gołe” słupki, które stoją w tych miejscach, w których wg starych planów mieściły się słupki graniczne twierdzy opatrzone inskrypcjami, przez co można je opacznie zidentyfikować jako właśnie te.

Możliwe, że punkty, w których stały słupki twierdzy czasem pokrywały się z punktami, w których znajdowały się np. znaki graniczne (graniczniki), co tłumaczyłoby ich bezpośrednie sąsiedztwo. Ukazane poniżej słupki pochodzą z okolic Fortu I oraz Obwałowań Kleszczowych.
  Temat: Współczesne zdjęcia cmentarza garnizonowego (starego)
ralf

Odpowiedzi: 0
Wyświetleń: 37

PostForum: Cmentarz garnizonowy (stary) nieopodal Bramy Jerozolimskiej   Wysłany: 2024-03-18, 15:02   Temat: Współczesne zdjęcia cmentarza garnizonowego (starego)
Poniżej zdjęcia terenu dawnego cmentarza garnizonowego, pomiędzy Bramą Jerozolimską Zewnętrzną a magazynem prochu (KPM-10) przy Lisiej Baterii. Dodatkowo wstawiam zdjęcie porównawcze, wykonane z tego samego miejsca co zamieszczona w sąsiednim temacie XIX-wieczna fotografia.
  Temat: Cegielnie
ralf

Odpowiedzi: 11
Wyświetleń: 4882

PostForum: Obiekty przemysłowe   Wysłany: 2024-03-17, 15:23   Temat: Cegielnie
Cegła napotkana na terenie jednego z dzieł fortyfikacyjnych w Nysie, które powstało w latach 40. XVIII wieku. W „okienku” cegły widoczny niezidentyfikowany znak w kształcie litery E. Trudno mi powiedzieć czy jest to sygnatura, czy tylko jakiś błąd w produkcji.
  Temat: Zarys historii cmentarza Jerozolimskiego
ralf

Odpowiedzi: 2
Wyświetleń: 1762

PostForum: Cmentarz Jerozolimski przy ul. Mieczysława I   Wysłany: 2024-03-17, 14:52   Temat: Zarys historii cmentarza Jerozolimskiego
Zdjęcia dwóch przedwojennych słupków z terenu cmentarza jerozolimskiego, oznaczających kwatery i/lub konkretny grób. Pierwszy słupek jest wykonany z granitu (zdj.1, zdj.2), a drugi jest betonowy (zdj.3).
  Temat: Kamienie graniczne
ralf

Odpowiedzi: 25
Wyświetleń: 5689

PostForum: Powstałe do roku 1900   Wysłany: 2024-03-17, 10:21   Temat: Kamienie graniczne
W tym poście znajdują się zdjęcia słupka fortecznego ze skrótem „F.G.”, który zabezpieczono w dniu 15 marca 2024 r. (patrz: post wyżej). Był on już w tym temacie pokazany: TUTAJ
  Temat: Przedwojenne zdjęcia Domu Wagi Miejskiej
ralf

Odpowiedzi: 6
Wyświetleń: 3157

PostForum: Dom Wagi Miejskiej   Wysłany: 2024-03-17, 09:45   Temat: Przedwojenne zdjęcia Domu Wagi Miejskiej
Załączone przedwojenne zdjęcie dość wyraźnie pokazuje, że po prawej stronie wejścia frontowego do Domu Wagi, na ścianie znajdowała się metalowa tablica z wzorcem metra. Widoczny jest na niej napis „EIN METER” oraz rok – prawdop. „1875”.
 
Strona 1 z 189
Skocz do:  

phpBB by przemo  
Strona wygenerowana w 0,298 sekundy. Zapytań do SQL: 15