Forum Historii Nysy

[ralf]

W tym roku (2025), na XIX-wiecznej strzelnicy polowej o długości 600 m. koło Regulic, rozpoczęły się prace, których celem jest przygotowanie tego obiektu do strzelań ze współczesnej, ręcznej broni palnej. Planuje się, by na obiekcie ćwiczyło m.in. stacjonujące w Nysie Wojsko Obrony Terytorialnej (WOT). Powierzchnia pasa strzelań na odcinku jego pierwszych 400 metrów, tzn. od kulochwytu do przecinającego w poprzek strzelnicę cieku, została już wykarczowana, następnie nawieziona czystą ziemią, ubita i wyrównana. Uformowano również na nowo kulochwyt z przywiezionej ciężarówkami piaszczystej ziemi, a teren całej strzelnicy ogrodzono metalową siatką. Prace będą tam kontynuowane. W załączeniu wstawiam zdjęcia tego obiektu, wykonane w dniach 24.VIII oraz 26.IX br. [zdj.1-8].

Strzelnicę zbudowano ok. 1890 roku. Przesłankę tego faktu możemy znaleźć w książce pt. „Schlesische Heidenschanzen, ihre Erbauer und die Handelsstrassen der Alten” (tom 1), którą wydano w 1890 roku w Grodkowie (Grottkau). Jej autor – Oscar Vug – napisał w niej na stronie nr 194 o tym, co zobaczył na górze Kesselberg (228 m n.p.m) koło Regulic, czyli na wzniesieniu, w którego zachodnim zboczu znajduje się dziś owa strzelnica:

„Obecnie zastałem tam administrację wojskową, zajętą budową dwóch wysokich wałów, każdy o długości 600 metrów, na potrzeby strzelnicy. Na szczycie góry wznosił się wysoki wał, służący jako kulochwyt”.

Z książki dowiadujemy się przy okazji, że na górze Kesselberg, zanim rozpoczęto budowę tamtejszej strzelnicy, znajdowały się pozostałości jakiś umocnień ziemnych, pochodzących z nieznanego okresu. Nazwa góry mogła wskazywać, że chodziło o umocnienia z dość dawnych czasów. Niestety w wyniku budowy strzelnicy, ślady tych dawnych umocnień zostały całkowicie zatarte.

Dzisiaj na samym szczycie Kesselberg stoi charakterystyczny, widoczny z daleka, samotny dąb [zdj.9-10]. Tuż obok niego wbity jest w ziemię granitowy, poniemiecki słupek z wykutymi literami „TP” [zdj.11], oznaczającymi punkt trygonometryczny (Trigonometrischer Punkt), zwany też punktem triangulacyjnym (Triangulationspunkt). Z góry tej roztacza się malowniczy, rozległy widok na całą okolicę [zdj.12-13].

Kolejnym źródłem, które wspomina o przedmiotowej strzelnicy i początkach jej istnienia, jest wydawana kiedyś w Nysie gazeta pt. „Neisser Zeitung”, a konkretnie jej dwa wydania z 1893 r., tj. z dnia 8 maja (nr 104) oraz z dnia 15 lipca. Niestety nie posiadam dostępu do tych numerów, ale zawarte w nich informacje, dotyczące owej strzelnicy, przytoczyły zaraz za nią także inne gazety, wymienione na końcu niniejszego posta. Dowiadujemy się z nich, że:

„W gazecie 'Neisser Zeitung' – wydanie z dnia 8 maja, napisano: Któż inny niż eksperci ma decydować o tym, w jakim stopniu nasz naród jest przygotowany na ataki wroga i w jakim stopniu te przygotowania wymagają uzupełnienia? Gazeta odpowiada na to pytanie, przytaczając fakt, który w dość specyficznym świetle pokazuje, jaka jest wartość opinii ekspertów. Uznali oni za konieczne, zbudowanie nowej strzelnicy w pobliżu Nysy. Strzelnica została ulokowana pomiędzy wsią Sękowice a Regulicami i kosztowała 90000 marek. Kiedy strzelnica była już gotowa, zdaniem „ekspertów” jednak nie nadawała się do użytku. Została wydzierżawiona i przynosi roczny czynsz w wysokości 15 marek.”

„Z kolei jeśli chodzi o wydanie 'Neisser Zeitung' z dnia 15 lipca, to napisano w nim, że strzelnica zostanie sprzedana publicznie temu oferentowi, który zaoferuje najwyższą cenę. Taksa ma wynosić 600 marek.”

Dalej autor powyższej wzmianki stawia pytanie:

„A co z kwotą 90000 marek? Czy nie ma nikogo, kto mógłby zostać pociągnięty do odpowiedzialności za straty poniesione przez Rzeszą Niemiecką w wyniku bezcelowej i kosztownej budowy strzelnicy, tak jak opisuje to 'Neisser Zeitung'?”

Oto tytuły gazet, które wspomniały (za „Neisser Zeitung”) o sprawie dotyczącej strzelnicy pod Regulicami:
• „Ingolstädter Zeitung”, nr 109, 1893 r., s. 972.
• „Bayerischer Kurier”, nr 131, 1893 r., s. 1.
• „Neue Freie Volkszeitung”, nr 160, 1893 r., s. 2.
• „Posener Zeitung”, nr 328, 1893 r., s. 2.
• „Amberger Volkszeitung”, nr 188, 1893 r., s. 796.
• „Der Sonntagsbote” (Beilage zum „Grazer Volksblatt”), nr 21, 1893 r., s. 764.
• „Der Moloch des Militarismus” - książka aut. Erasmus Redivivus, Zürich 1894, s. 8.

Opracował: Rafał Błaszczyk

---

(zdj.1) Dzień 24.VIII.2025. Strzelnica obok Regulic.jpg Widok z kulochwytu w kierunku zachodnim.

Plik ściągnięto 7 raz(y) 3,15 MB

(zdj.2) Dzień 24.VIII.2025. Strzelnica obok Regulic.jpg

Plik ściągnięto 5 raz(y) 6,43 MB

(zdj.3) Dzień 26.IX.2025. Strzelnica obok Regulic.jpg Widok z kulochwytu w kierunku zachodnim.

Plik ściągnięto 4 raz(y) 3,36 MB

(zdj.4) Dzień 26.IX.2025. Strzelnica obok Regulic.jpg Widok z połowy długości strzelnicy w kierunku zachodnim.

Plik ściągnięto 5 raz(y) 3,52 MB

(zdj.5) Dzień 26.IX.2025. Strzelnica obok Regulic.jpg Widok z połowy długości strzelnicy w kierunku południowym, na bramę wjazdową.

Plik ściągnięto 7 raz(y) 3,35 MB

(zdj.6) Dzień 26.IX.2025. Strzelnica obok Regulic.jpg Widok z połowy długości strzelnicy w kierunku północnym.

Plik ściągnięto 4 raz(y) 3,3 MB

(zdj.7) Dzień 26.IX.2025. Strzelnica obok Regulic.jpg Widok z połowy długości strzelnicy w kierunku wschodnim, na kulochwyt.

Plik ściągnięto 8 raz(y) 2,97 MB

(zdj.8) Dzień 26.IX.2025. Strzelnica obok Regulic.jpg Widok w kierunku wschodnim, na kulochwyt.

Plik ściągnięto 5 raz(y) 3,24 MB

(zdj.9) Dzień 24.VIII.2025. Samotny dąb na szczycie Kesselberg [fot. ralf].jpg Widok w kierunku wschodnim.

Plik ściągnięto 6 raz(y) 4,29 MB

(zdj.10) Dzień 24.VIII.2025. Samotny dąb na szczycie Kesselberg [fot. ralf].jpg Widok w kierunku zachodnim.

Plik ściągnięto 7 raz(y) 3,29 MB

(zdj.11) Dzień 24.VIII.2025. Słupek triangulacyjny na szczycie Kesselberg [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 5 raz(y) 3,3 MB

(zdj.12) Dzień 24.VIII.2025. Widok z Kesselberg w kierunku zachodnim [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 5 raz(y) 3,63 MB

(zdj.13) Dzień 24.VIII.2025. Widok z Kesselberg w kierunku północnym [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 8 raz(y) 3,05 MB