ralf - 2022-11-20, 16:18 Temat postu: Więzienie przy ul. Królowej Jadwigi Więzienie (Stockhaus) przy ul. Królowej Jadwigi (Wilhelmstrasse) istniało już w 1785 r. Było zlokalizowane w zabudowaniach pomiędzy dawnymi średniowiecznymi basztami nr 25 i 26, które stały w ciągu pierścienia miejskich murów obronnych przy dzis. ul. Piastowskiej - baszta nr 25 u wylotu ul. Fortecznej, a baszta nr 26 około 40 metrów dalej w kierunku pl. Kopernika. W dniu 5 listopada 1830 roku miasto zawarło ugodę ze skarbem wojska (Militärfiskus) dotyczącą cesji budynku więzienia. W latach 1831-32 rozebrano go i do roku 1834 wybudowano w tym miejscu nowe więzienie, które pod mianem „Królewski Inkwizytoriat” („Königliche Inquisitoriat”) pełniło funkcję sądu cywilnego. Budynek graniczył od południowego wschodu z długim, łukowatym budynkiem tzw. niebieskich koszar. Na dziedzińcu inkwizytoriatu znajdowała się studnia (była zaznaczona na planach w 1843 i 1851 roku). Około 1930 roku obiekt określany był mianem więzienie śledcze (Untersuchungsgefängnis). Budynek więzienia przetrwał drugą wojnę światową i dalej funkcjonował, aż został wyburzony w pierwszej połowie lat 60. W jego miejscu stoi dziś blok mieszkalny o numerze Piastowska 28-30. ralf - 2022-11-20, 23:57 Zamieszczam pięciostronicowy tekst opisujący przeżycia więźnia, który w 1942 roku przez okres niemal pięciu miesięcy (16.VII - 11.XII) był przetrzymywany w więzieniu przy ul. Królowej Jadwigi (Wilhelmstrasse) w Nysie. Tą osobą był Franciszek (Franz) Stryj, urodzony w Rudzie Śląskiej w dniu 5 stycznia 1912 roku - tam ukończył szkołę podstawową i średnią, po czym rozpoczął studia filizoficzne w Krakowie, a potem w Instytucie Administracji i Handlu. Po wybuchu II wojny światowej związał się z konspiracją. W marcu 1941 roku aresztowało go Gestapo. Odrzucił proponowaną mu volkslistę i przeszedł gehennę hitlerowskich więzień (Zabrze, Bytom, Katowice, Nysa) oraz obozów koncentracyjnych (Mysłowice, Oświęcim, Brzezinka, Buchenwald, Flossenbürg-Leitmeritz, Ohrdruf-Krähwinkel). Po wojnie opublikował wspomnienia obozowe, które zatytułował „W cieniu krematorium”. Pierwsze wydanie książki ukazało się w 1960 roku. Jak napisał o niej sam autor: „to najprawdziwszy rejestr faktów osobiście przeżytych”. To właśnie z tej pozycji pochodzi załączony niżej rozdział „Więzienie w Nysie”. Franciszek Stryj zmarł w 1985 roku. ralf - 2022-11-21, 01:18 Do dziś zachowały się listy pisane w języku niemieckim przez ww. Franciszka Stryja w więzieniu w Nysie, do jego żony Wandy. Ich skany wstawiam poniżej, w porządku chronologicznym. Materiały pochodzą ze strony muzeumslaskie.pl |
||||||
