Forum Historii Nysy

[ralf]

Budynek gospody „Zum Dom” (tłum. „Pod Katedrą”) w dawnej Średniej Wsi (Mittel-Neuland) poniekąd stoi do dziś. Jest nim dom przy ul. Głuchołaskiej 25, choć zupełnie nie przypomina on już swojej sylwetki sprzed wojny. Jedynie jego położenie oraz kształt z lotu ptaka (forma litery „L”) dowodzą, że to ten sam obiekt. Dlaczego tak się zmienił? Pierwsza możliwa przyczyna, jaka przychodzi do głowy to skutek walk jakie miały tu miejsce pod koniec marca 1945 roku. Być może budynek gospody został wówczas częściowo zniszczony, a później odbudowany (przebudowany). Przed wojną gospoda nosiła adres Ziegenhalser Strasse 25, a jeszcze wcześniej, zanim wieś Mittel-Neuland wcielono do miasta Nysy, gospoda nosiła jedynie sam numer 97.

W roku 1908 gospodę prowadził niejaki Schwarzer, w roku 1912 jej właścicielem był Robert Kolbe, w 1929 r. kobieta o nazwisku Martha Beck, a jej ostatnim przedwojennym posiadaczem (1935 r. i 1939 r.) był Vinzenz Kusidlo.

Załączona niżej widokówka (zdj.1) przedstawia przedmiotową gospodę, za którą po prawej stronie widać boczną elewację budynku stojącego tam do dziś, którego adres to ul. Ściegiennego 21. Na fasadzie gospody widnieje napis „№ 97 Robert Kolbe’s Gasthaus zum Dom nebst Ausspannung”. Widokówka została wysłana pocztą polową (Feldpostkarte) w dniu 7 maja 1917 roku z Nysy do Bonn. Na rewersie kartki znajduje się napis drukiem, są to dane jej wydawcy: „Franz Riegner, Postkartenfabrik, Oberstephansdorf, Bez. Breslau”.

Lokalny, nyski periodyk z początku XX w. podaje, że w gospodzie tej znajdował się piękny portal, którego ilustracja została przekazana Nyskiemu Towarzystwu Sztuki i Starożytności (Neisser Kunst- und Altertumsverein). Niestety nie wiem, o jaką ilustrację może chodzić.

A teraz ciekawostka. Otóż niedawno w Nysie natrafiono na dwie porcelanowe tabliczki nadrzwiowe, których kontekst znaleziskowy wskazuje, że prawdopodobnie pochodzą z budynku gospody „Zum Dom”. Pierwsza z nich (zdj.2) ma napis „Inh: Martha Beck” (niem. Inhaber - właściciel). Tak nazywała się oberżystka, która prowadziła tą gospodę w latach 20. XX w. Na drugiej tabliczce (zdj.3) jest napisane: „Klingel zum Haushälter” („Dzwonek do gospodyni”). Obie tabliczki znaleziono razem w tym samym miejscu. Co więcej, wraz z nimi znajdował się jeszcze trzeci przedmiot, również wykonany z porcelany, na którym widniało nazwisko właściciela pobliskiej fabryki maszyn - „Carl Jaeschke”. Zakład ten znajdowała się na tej samej ulicy co gospoda „Zum Dom”.

---

[zdj.1] Budynek gospody 'zum Dom' przy ul. Głuchołaskiej 25 . Okres pierwszowojenny.jpg

Plik ściągnięto 5 raz(y) 1,45 MB

[zdj.2] Porcelanowa tabliczka nadrzwiowa.jpg

Plik ściągnięto 4 raz(y) 262,37 KB

[zdj.3] Porcelanowa tabliczka nadrzwiowa.jpg

Plik ściągnięto 46 raz(y) 197,82 KB