Forum Historii Nysy

[ralf]

Jadąc drogą z Mańkowic (Mannsdorf) do Bardna (Klein Warthe), na niewielkim wzniesieniu zwanym przed II wojną światową Wartheberg, stoi kamienny krzyż pamiątkowy. Był on kiedyś otoczony zdobnym ogrodzeniem wykonanym z kutego żelaza i stał pierwotnie na posesji rodziny Wolfów. Pani Hedwig Wolf (z d. Seidel, ur. 2.III.1882 w Mańkowicach) postawiła go po I wojnie światowej, aby upamiętnić swojego męża o nazwisku Eduard Wolf (1882-1915), który poległ na tej wojnie w Rosji. Wykonawcą pomnika był Julius Görlich – mistrz kamieniarski i mistrz rzeźbiarski w kamieniu z Korfantowa (Friedland). Pani Wolf po śmierci męża część swojej ziemi wydzierżawiła, ponieważ nie była w stanie sama jej uprawiać. Mimo to starała się zapewnić swoim dwóm synom odpowiednie wykształcenie. Obaj uczęszczali do gimnazjum w Nysie. Starszy przejął gospodarstwo, a młodszy został lekarzem. Pani Wolf dożyła sędziwego wieku i zmarła 27 stycznia 1972 r. w Wunstorf-Steinhude w Niemczech w wieku 90 lat, gdzie została pochowana. W 1973 r. jej syn Josef Wolf odwiedził swój dawny dom w Mańkowicach, a załączone niżej zdjęcie przedstawia go przy krzyżu upamiętniającym jego ojca.

Inskrypcja z przodu pomnika głosi:
„Zum Andenken an meinen lieben Gatten
unseren treusorgenden Vater
Eduard Wolf.
*22.3.1882, den Heldentod erlitten
26.10.1915, in Russland.
Ruhe sanft in fremder Erde.”

Inskrypcja z tyłu:
„Gew. v. Frau u. Kindern
Hedwig Wolf.
geb. Seidel.”

Inskrypcja z boku:
„Görlich
Friedland.”

---

(zdj.0) Josef Wolf przy krzyżu upamiętniającym jego ojca pod Mańkowicami w 1972 r. ['Neisser Heimatblatt' nr 180 z 1987 r.].jpg

Plik ściągnięto 3 raz(y) 643,08 KB

(zdj.1) Dzień 26.VII.2024. Kamienny krzyż przy drodze z Mańkowic do Bardna [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 3 raz(y) 3,89 MB

(zdj.2) Dzień 26.VII.2024. Kamienny krzyż przy drodze z Mańkowic do Bardna [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 3,85 MB

(zdj.3) Dzień 26.VII.2024. Kamienny krzyż przy drodze z Mańkowic do Bardna [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 1,71 MB

(zdj.4) Dzień 26.VII.2024. Kamienny krzyż przy drodze z Mańkowic do Bardna [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 2 raz(y) 1,45 MB

(zdj.5) Dzień 26.VII.2024. Kamienny krzyż przy drodze z Mańkowic do Bardna [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 3,49 MB

(zdj.6) Dzień 26.VII.2024. Kamienny krzyż przy drodze z Mańkowic do Bardna [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 2,06 MB

(zdj.7) Dzień 26.VII.2024. Kamienny krzyż przy drodze z Mańkowic do Bardna [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 2 raz(y) 2,98 MB

(zdj.8) Dzień 26.VII.2024. Kamienny krzyż przy drodze z Mańkowic do Bardna [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 4 raz(y) 860,81 KB