Forum Historii Nysy

[Gigunia]

Wiemy że Nysa powstała jako osada polska (słowiańska) około XI wieku. Wg. Długosza Nysę miał ufortyfikować (zapewne chodzi o budowę wału ziemnego z palisadą) Bolesław Krzywousty. Przy opisie kościoła św Jana na starym mieście (tego zburzonego w XVI wieku) mamy wzmiankę że wybudowali go Polacy. Wilhelma Schulte twierdził że kościół św. Jana istniał już w czasach przedkolonialnych i oparty był na prawie polskim co opisano w temacie dotyczącym tego kościoła. Pod koniec XV wieku w kronice Liber Chronikarum Hartmanna Schedela mamy zdanie "plebs rustica polonici ydeomatis" co wskazuje że plebs (biedota miejska) pochodzący ze wsi jest polski.
Istnieją też dane na temat Polaków w powiecie nyskim wg. spisów ludności i języka jakiej ta ludność używała.
I tak mamy w:

1828 r. - 66258 niemieckim, 60 polskim
1834 r. - 68512 niemieckim, 29 polskim, 7 czeskim, 2 morawskim
1840 r. - 75244 niemieckim, 20 polskim
1861 r. - 84150 niemieckim, 0 polskim
1867 r. - 91187 niemieckim, 2036 polskim (liczba ta miała dotyczyć polskich żołnierzy)
1890 r. - 96848 niemieckim, 1681 polskim, 301 dwujęzycznych
1900 r. - 97825 niemieckim, 1043 polskim, 326 dwujęzycznych
1905 r. - 98886 niemieckim, 1747 polskim, 248 dwujęzycznych
1910 r. - 74125 niemieckim, 797 polskim, 176 dwujęzycznych

W 1910 r. w mieście Nysa - 24735 niemieckim, 955 polskim i 204 dwujęzycznych

Po wojnie w Nysie polski obywatelstwo otrzymało 761 osób które przeszły weryfikację narodowościową.

Dane pochodzą z książki Józefa Byczkowskiego "Ludność polska na pograniczu Śląska Opolskiego i Dolnego 1848-1914".

Czy wiedzą Państwo coś więcej na temat mieszkających w Nysie Polaków. Kiedy i jak nastąpiła germanizacja ludności w mieście i jego okolicy.

Czy pozostały jakieś materialne ślady obecności Polaków w mieście. Znanych jest mi kilka epitafiów polskojęzycznych na dawnych cmentarzach.

Czy i kiedy usunięto polskie nabożeństwa w nyskich kościołach.
Przykładowo w Strzelinie odbywały się do 1616 r. a wg. tablicy informacyjnej na kościele Św. Gotcharda były odprawiane po polsku do pierwszej wojny światowej. Jak to wyglądało w Nysie o której Długosz pisze że była najstarszą osadą niemiecką na Górnym Śląsku.

---

Polska 1912.jpg Według tej mapy ukazującej stan na 1912r w okolicy Nysy była jeszcze nieliczna ludność polska.

Plik ściągnięto 22 raz(y) 818,09 KB