|
Forum Historii Nysy
Serwis społecznościowy poświęcony historii miasta Nysa
|
Więzienie przy ul. Królowej Jadwigi |
Autor |
Wiadomość |
ralf
Administrator
Dołączył: 07 Lis 2017 Posty: 3106 Skąd: Kraków
|
Wysłany: 2022-11-20, 16:18 Więzienie przy ul. Królowej Jadwigi
|
|
|
Więzienie (Stockhaus) przy ul. Królowej Jadwigi (Wilhelmstrasse) istniało już w 1785 r. Było zlokalizowane w zabudowaniach pomiędzy dawnymi średniowiecznymi basztami nr 25 i 26, które stały w ciągu pierścienia miejskich murów obronnych przy dzis. ul. Piastowskiej - baszta nr 25 u wylotu ul. Fortecznej, a baszta nr 26 około 40 metrów dalej w kierunku pl. Kopernika. W dniu 5 listopada 1830 roku miasto zawarło ugodę ze skarbem wojska (Militärfiskus) dotyczącą cesji budynku więzienia. W latach 1831-32 rozebrano go i do roku 1834 wybudowano w tym miejscu nowe więzienie, które pod mianem „Królewski Inkwizytoriat” („Königliche Inquisitoriat”) pełniło funkcję sądu cywilnego. Budynek graniczył od południowego wschodu z długim, łukowatym budynkiem tzw. niebieskich koszar. Na dziedzińcu inkwizytoriatu znajdowała się studnia (była zaznaczona na planach w 1843 i 1851 roku). Około 1930 roku obiekt określany był mianem więzienie śledcze (Untersuchungsgefängnis). Budynek więzienia przetrwał drugą wojnę światową i dalej funkcjonował, aż został wyburzony w pierwszej połowie lat 60. W jego miejscu stoi dziś blok mieszkalny o numerze Piastowska 28-30.
(zdj.1) Ok. 1930 r. Widok z lotu ptaka na zaznaczony kolorem żółtym budynek więzienia przy ul. Królowej Jadwigi.jpg
|
|
Plik ściągnięto 24 raz(y) 2,29 MB |
(zdj.2) Rok 1927. Widok z lotu ptaka na zaznaczony kolorem żółtym budynek więzienia przy ul. Królowej Jadwigi.jpg
|
|
Plik ściągnięto 14 raz(y) 362,65 KB |
(zdj.3) Ok. 1938 r. Widok na budynek więzienia przy ul. Królowej Jadwigi, od strony ul. Piastowskiej.jpg
|
|
Plik ściągnięto 10 raz(y) 833,57 KB |
(zdj.4) Pierwsza połowa lat 60-tych. Widok z dzwonnicy na zaznaczony kolorem żółtym budynek dawnego więzienia.jpg
|
|
Plik ściągnięto 39 raz(y) 3,02 MB |
|
_________________ Zapraszam do: Muzeum w Nysie // Neisser Kultur- und Heimatbund e.V. |
|
|
|
|
ralf
Administrator
Dołączył: 07 Lis 2017 Posty: 3106 Skąd: Kraków
|
Wysłany: 2022-11-20, 23:57
|
|
|
Zamieszczam pięciostronicowy tekst opisujący przeżycia więźnia, który w 1942 roku przez okres niemal pięciu miesięcy (16.VII - 11.XII) był przetrzymywany w więzieniu przy ul. Królowej Jadwigi (Wilhelmstrasse) w Nysie. Tą osobą był Franciszek (Franz) Stryj, urodzony w Rudzie Śląskiej w dniu 5 stycznia 1912 roku - tam ukończył szkołę podstawową i średnią, po czym rozpoczął studia filizoficzne w Krakowie, a potem w Instytucie Administracji i Handlu. Po wybuchu II wojny światowej związał się z konspiracją. W marcu 1941 roku aresztowało go Gestapo. Odrzucił proponowaną mu volkslistę i przeszedł gehennę hitlerowskich więzień (Zabrze, Bytom, Katowice, Nysa) oraz obozów koncentracyjnych (Mysłowice, Oświęcim, Brzezinka, Buchenwald, Flossenbürg-Leitmeritz, Ohrdruf-Krähwinkel). Po wojnie opublikował wspomnienia obozowe, które zatytułował „W cieniu krematorium”. Pierwsze wydanie książki ukazało się w 1960 roku. Jak napisał o niej sam autor: „to najprawdziwszy rejestr faktów osobiście przeżytych”. To właśnie z tej pozycji pochodzi załączony niżej rozdział „Więzienie w Nysie”. Franciszek Stryj zmarł w 1985 roku.
[zał.1] 'W cieniu krematorium' - Franciszek Stryj (str.138-139).jpg
|
|
Plik ściągnięto 11 raz(y) 1,29 MB |
[zał.2] 'W cieniu krematorium' - Franciszek Stryj (str.140-141).jpg
|
|
Plik ściągnięto 13 raz(y) 1,37 MB |
[zał.3] 'W cieniu krematorium' - Franciszek Stryj (str.142).jpg
|
|
Plik ściągnięto 13 raz(y) 471,73 KB |
|
_________________ Zapraszam do: Muzeum w Nysie // Neisser Kultur- und Heimatbund e.V. |
|
|
|
|
ralf
Administrator
Dołączył: 07 Lis 2017 Posty: 3106 Skąd: Kraków
|
Wysłany: 2022-11-21, 01:18
|
|
|
Do dziś zachowały się listy pisane w języku niemieckim przez ww. Franciszka Stryja w więzieniu w Nysie, do jego żony Wandy. Ich skany wstawiam poniżej, w porządku chronologicznym. Materiały pochodzą ze strony muzeumslaskie.pl
List z dnia 30 czerwca 1942 roku.jpg
|
|
Plik ściągnięto 9 raz(y) 1 MB |
List z dnia 26 lipca 1942 roku.jpg
|
|
Plik ściągnięto 3 raz(y) 1,02 MB |
List z dnia 23 sierpnia 1942 roku.jpg
|
|
Plik ściągnięto 3 raz(y) 1,11 MB |
List z dnia 20 września 1942 roku.jpg
|
|
Plik ściągnięto 3 raz(y) 1,33 MB |
List z dnia 18 października 1942 roku.jpg
|
|
Plik ściągnięto 3 raz(y) 1,1 MB |
List z dnia 15 grudnia 1942 roku.jpg
|
|
Plik ściągnięto 7 raz(y) 470,33 KB |
|
_________________ Zapraszam do: Muzeum w Nysie // Neisser Kultur- und Heimatbund e.V. |
|
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
|
Dodaj temat do Ulubionych Wersja do druku
|
phpBB by
przemo
Strona wygenerowana w 0,284 sekundy. Zapytań do SQL: 10
|