Forum Historii Nysy

[ralf]

Zamieszczam historię pomnika poległych żołnierzy Armii Czerwonej w Białej Nyskiej. Autorką tekstu jest Irmgard Rother - dawna mieszkanka Białej Nyskiej (Bielau), która podała te informacje w sierpniu 1994 roku w Lipsku.


W zimie przełomu lat 1945/46 przybyła do Białej Nyskiej grupa żołnierzy Armii Czerwonej (prawdopodobnie karna grupa) pod dowództwem oficera. Czerwonoarmiści ściągnęli wszystkich męskich mieszkańców wsi razem. Niemcy musieli odkopać poległych żołnierzy Armii Czerwonej, którzy leżeli w ogrodach i na polach, aby ich potem złożyć we wspólnej mogile przy rowie młyńskim (dziś zieleniec przed zarządem majątku).

Rosyjski oficer miał żołnierzy swojej grupy roboczej pod taką kontrolą, że w tym czasie we wsi żadna kobieta i dziewczyna nie zostały napadnięte.

Straty Armii Czerwonej i Wehrmachtu były duże, gdyż wszystkie ataki Niemcy mogli odeprzeć i główna linia frontu, która od końca marca do 08.05.1945 przechodziła przez Białą Nyską, była utrzymana.

Przy grobie masowym Niemcy musieli wymurować pomnik i na jego szczycie ustawić czerwoną gwiazdę. Do ogrzania (była przecież zima) mieszkańcy Białej Nyskiej rozpalali cztery ogniska z drewna.

Polecenie budowy pomnika Rosjanie przekazali na krótko wyznaczonemu niemieckiemu burmistrzowi o nazwisku Biegai. Gdy ustalono na ten cel miejsce, był przy tym niejaki Wilhelm Langer (ur. 11.01.1905 w Białej Nyskiej, zm. 11.05.1998 w Berlinie).

Tekst na kamiennej tablicy został Niemcom przekazany przez rosyjskiego oficera. Kamienną tablicę z napisem wykonali kamieniarze z Iławy (Eilau): Bernhard oraz Heinrich Metzner.

Tłumaczenie tekstu z tablicy: "Wieczna chwała bohaterom, którzy polegli za cześć i wolność sowieckiej ojczyzny, 1941-1945".

---

(zdj.1) Rok 1973. Pomnik poległych żołnierzy Armii Czerwonej w Białej Nyskiej, a za nim dawna fabryka oleju.jpg

Plik ściągnięto 80 raz(y) 325,89 KB

(zdj.2) Rok 1974. Pomnik poległych żołnierzy Armii Czerwonej w Białej Nyskiej.jpg

Plik ściągnięto 78 raz(y) 526,62 KB

(zdj.3) Ok. 2010 r. Pomnik poległych żołnierzy Armii Czerwonej [fot. ralf].JPG

Plik ściągnięto 64 raz(y) 2,54 MB

(zdj.4) Ok. 2010 r. Pomnik poległych żołnierzy Armii Czerwonej [fot. ralf].JPG

Plik ściągnięto 25 raz(y) 2,7 MB

(zdj.5) Ok. 2010 r. Pomnik poległych żołnierzy Armii Czerwonej [fot. ralf].JPG

Plik ściągnięto 28 raz(y) 2,56 MB