Forum Historii Nysy

[ralf]

Obwałowania Wysokie (niem. Hohes Retranchement) rozciągają się po północno-wschodniej stronie miasta, od ul. Krasickiego do ul. Bramy Grodkowskiej, na odcinku 1200 metrów. Niegdyś umocnienia te sięgały po stronie wschodniej aż do rzeki Nysy Kłodzkiej. Obwałowania Wysokie wzniesiono w latach 1774-1791. W okresie lat 1865-1867 część tych fortyfikacji zmodernizowano.

Początkowo były to pojedyncze dzieła obronne i reduty (Kapliczna, Górna Kapucyńska, Dolna), które przebudowano na bastiony połączone kurtynami i osłonięto szeroką suchą fosą z przeciwskarpami. Powstała wtenczas linia złożona z pięciu bastionów i kurtyn, która zajęła całość wyżynnego terenu od strony północnej. Nazwy bastionów brzmiały, kolejno od zachodu: Bastion Kapliczny (zbudowany w 1774 r. jako reduta, przekształcony w bastion pomiędzy rokiem 1783 a 1791), Bastion Place d'armes (wzniesiony w latach 1775-1776), Bastion Regulicki (zbudowany w 1776 r.), Bastion Morawski (powstały w latach 1783-1784) i Bastion Grodkowski (wzniesiony ok. 1786 r). W skład Obwałowań Wysokich wchodziły ponadto dwie bramy, tj. Rogatka Ceglarska (po stronie zachodniej) oraz Rogatka Grodkowska (po stronie wschodniej) i trzy półbastiony - pomiędzy dwoma z nich (tzw. Lewym i Prawym) znajdowała się Rogatka Ceglarska, a przy trzecim zwanym Półbastionem Grodkowskim mieściła się Rogatka Grodkowska. Bastion Grodkowski i Półbastion Grodkowski zostały rozebrane w latach 1929-1932. Po Bastionie Grodkowskim zachował się tylko jego lewy bark. Pozostała część Wysokich Obwałowań istnieje do dziś.

Wysokie Obwałowania stały się osłoną dla przedmieścia Zawodzie, położonego na zewnątrz wcześniejszych obwałowań Kapucyńskich, które utraciły swe dawne znaczenie i uległy etapowej likwidacji, z wyjątkiem zachowanej do dziś Reduty Kapucyńskiej. Wały główne Wysokich Obwałowań, na bastionach i kurtynach (dla piechoty i artylerii), miały zróżnicowaną wysokość, zależną od ukształtowania terenu i zaopatrzone były w liczne trawersy oraz schrony dla dział i obsługi. Oskarpowane były murem ceglanym od strony stoku i przeciwstoku suchej fosy. Wszystkie bastiony posiadały rozbudowane kazamaty koszarowo - magazynowe od strony szyi, przy dziedzińcach przyległych do drogi fortecznej. W kurtynie pomiędzy Bastionem Kaplicznym a Bastionem Place d`Armes oraz w kurtynie pomiędzy Bastionem Morawskim i Grodkowskim znajdowały się poterny bram wypadowych, osłonięte od strony fosy krótkim niższym wałem ziemnym, prowadzące przez fosę i pochylnie placów broni na stok bojowy. Sama sucha fosa chroniona była z wału głównego i galerii przeciwskarpowych, z których prowadziły wejścia do chodników przeciwminowych. Chodniki te znajdowały się tylko przed pięcioma bastionami (przed ich czołami). Na przeciwstoku nie było drogi ukrytej, której rolę pełniła sucha fosa. Od strony miasta, wzdłuż całej linii Wysokich Obwałowań biegła droga forteczna obsługująca te fortyfikacje i znajdujące się tam magazyny prochu oraz amunicji, wznoszące się po jej obu stronach.

Tekst na podstawie: http://www.twierdzanysa.com


Plany Wysokich Obwałowań znajdują się na Forum w temacie "Plany nyskich fortyfikacji", pod linkami:
- KLIK-1
- KLIK-2 (kolorem czerwonym zaznaczono podziemia)
- KLIK-3

Na Forum, w temacie "Willa 'Martha' i rodzina Riechersów", znajdują się ponadto dwie fotografie wykonane w 1932 roku obok kaponiery mieszczącej się przy stoku bojowym Wysokich Obwałowań, pomiędzy Bastionem Kaplicznym a Bastionem Place d'armes: KLIK-1, KLIK-2.

---

Współczesne zdjęcie satelitarne Nysy. Na czerwono zaznaczono Wysokie Obwałowania na stan sprzed 1929 roku.jpg

Plik ściągnięto 45 raz(y) 1,56 MB

[ralf]

Poniżej współczesny widok Wysokich Obwałowań powstały przy wykorzystaniu lotniczego skaningu laserowego (LIDAR) i danych Numerycznego Modelu Terenu (NMT) w postaci usługi kafelkowanej WMTS "ISOK Cieniowanie".

---

Wysokie Obwałowania (ISOK cieniowanie).jpg

Plik ściągnięto 75 raz(y) 379,21 KB