Forum Historii Nysy

Obelix · Dołączył: 19 Lis 2017 Posty: 67 Skąd: Neisse/Nysa

Goświnowice/Friedenthal-Giesmannsdorf
1. Rittergutsbbrauerei C. Friedenthal 1860 – 1863
- Giesmannsdorfer Preßhefen, - Stärke-, und Käse Fabrik, Bierbrauerei J. Mahlich – 1888
- Giesmannsdorfer Fabrik Ernst Carl Freiherr von Friedenthal Falkenhausen, Dampfbrauerei – 1921
- Giesmannsdorfer Fabriken, Spiritus – Preßhefe- Brauerei- GmbH „Sudetenbräu” 1945

Goświnowickie dobra rycerskie odkupił od poprzednich właścicieli (prawdopodobnie minorytów) w 1837 roku wrocławski bankier Carl Friedenthal, który zaczął systematycznie zagospodarowywać liczący 1.100 mórg areał. W 1842 roku ruszyła cegielnia oraz napędzana maszyną parową gorzelnia. W 1847 roku fabryka drożdży prasowanych, jako pierwszy tego typu zakład w całych ówczesnych wschodnich Niemczech. W 1856 roku ruszył młyn parowy, a w 1860 roku największa w okolicy fabryka serów. Browar parowy i słodownia powstały na samym końcu, wraz z fabryką wyrobów glinianych w roku 1863. Dobra rycerskie w Goświnowicach należały w tym okresie do najlepiej i najintensywniej prowadzonych gospodarstw na całym Górnym Śląsku. Na ich terenie mieszkało w 1863 roku 278 osób, które były zatrudnione, bądź należały do rodzin pracowników zatrudnionych w goświnowickim zakładzie.
W 1864 roku dobra odziedziczył po ojcu Dr. Rudolf Friedenthal. Rudolf urodził się we Wrocławiu w 1827 roku, zmarł w Goświnowicach w roku 1890. Już od młodości interesował się polityką. Zanim objął kierownictwo goświnowickiego przedsiębiorstwa, był starostą, a w latach 1874-1879 pruskim ministrem rolnictwa. Po jego śmierci w 1890 roku browar w Goświnowicach został przez spadkobierców przebudowany. Wyposażono go między innymi w kotły warzelne ogrzewane parą, dwie maszyny do produkcji lodu firmy Linde oraz oświetlenie elektryczne. Ponieważ moc maszyny parowej wraz z rozwojem zakładu okazała się niewystarczająca, a do zakładu podciągnięto prąd, zainstalowano silniki elektryczne, które wspomagały ją w okresach dużego zapotrzebowania w energię.
Produkowano piwa dolnej i górnej fermentacji, lemoniady, wody mineralne oraz słód na sprzedaż. Przed wybuchem I wojny światowej głównymi produktami browaru było ciemne piwo typu monachijskiego, jasne typu pilzeńskiego oraz tak zwane „Reformbier“, piwo o dużej zawartości ekstraktu, lecz małej zawartości alkoholu.
W 1921 roku zakład został przejęty przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, której kapitał wynosił 660.000 Marek. Funkcje dyrektorów spółki objęli John Höper oraz Emil Rothenburg. Funkcję mistrza piwowarskiego w browarze objął Adolf Pock, w słodowni Otto Wittich. W dwudziestych latach zakupiono nowoczesną linię do mycia oraz napełniania butelek. Pod koniec lat dwudziestych przedsiębiorstwo zatrudniało już 360 osób. Głównymi produktami browaru były w tym okresie piwa pilzeńskie i eksportowe, oprócz których produkowano w dalszym ciągu lekkie piwa górnej fermentacji oraz napoje bezalkoholowe. Do rozwożenia swych wyrobów firma posiadała 6 wagonów kolejowych, 6 samochodów oraz 17 zaprzęgów konnych. W tym okresie posiadano już przedstawicielstwa w Nysie, Koźlu i Dzierżoniowie.
W ostatnich latach przed wybuchem II wojny światowej pełna nazwa firmy brzmiała: "Giesmannsdorfer Fabriken Spiritus – Preßhefe – Brauerei – G.m.b.H." ("Goświnowickie fabryki spirytusu – drożdże prasowane – browar – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością"). Funkcje dyrektorów pełnili Dr. Karl Riemann oraz Emil Rothenburg, mistrzem piwowarskim był Adolf Pock.
W 1938 roku firma zatrudniała 264 pracowników. Oprócz piwa i słodu produkowano lód, wyroby spirytusowe, napoje bezalkoholowe, drożdże prasowane oraz paszę dla zwierząt. Browar posiadał swoje przedstawicielstwa w Nysie, Raciborzu, Głogówku, Paczkowie, Ścinawie, Kujawach i Bielawie. W 1938 roku browar wstąpił do Związku Browarów Górnośląskich OBV, w którym otrzymał numer członkowski 19.

W roku gospodarczym 1936/37 browar nosił nazwę Giesmannsdorfer Fabriken Spiritus - Presshefe - Brauerei - Gesellschaft m.b.H., Friedenthal - Giesmannsdorf. Podawał rok założenia 1837. Ważniejsze dane o wyposażeniu: warzelnia na parę, urządzenia chłodnicze, myjki do beczek i butelek, rozlewaczki, elektryczny napęd, 12 ciężarówek, 13 wozów, 6 własnych wagonów. Charakterystyka produkcji: piwa dolnej i górnej fermentacji, słód dla własnych potrzeb, lód, spirytualia, drożdze prasowane, produkty uboczne na zbyt, napoje bezalkoholowe, pasze. Roczna produkcja 22,4 tys. hl.

Widok Goświnowic.jpg

Plik ściągnięto 113 raz(y) 613,76 KB

żeton piwny 2.jpg

Plik ściągnięto 88 raz(y) 61,6 KB

zrywka gowinowice (foto Obelix).jpg

Plik ściągnięto 38 raz(y) 31,17 KB

skrzynka (foto Obelix).JPG

Plik ściągnięto 53 raz(y) 986,57 KB

Kufel 0,25 (foto Obelix).jpg

Plik ściągnięto 64 raz(y) 1,14 MB

Kiwit (foto Obelix).jpg

Plik ściągnięto 56 raz(y) 23,9 KB

Goświnowice zielone (foto Obelix).JPG

Plik ściągnięto 66 raz(y) 165,87 KB

Goświnowice brązowe (foto Obelix).JPG

Plik ściągnięto 67 raz(y) 227,54 KB

Goświnowice białe (foto Obelix).JPG

Plik ściągnięto 88 raz(y) 210,78 KB

Goświnowice Słodownia i Browar (foto Obelix).JPG

Plik ściągnięto 83 raz(y) 220,02 KB

Obelix · Dołączył: 19 Lis 2017 Posty: 67 Skąd: Neisse/Nysa

Browar z Goświnowic miał swoje przedstawicielstwo we Wrocławiu przy ul. Friedrich Wilhelmstr. 8, obecnie jest to ul. Legnicka. Kamienica została zburzona podczas oblężenia Festung Breslau.

Wrocław butelka składu.jpg

Plik ściągnięto 49 raz(y) 31,11 KB

Restauracja we Wrocławiu.jpg

Plik ściągnięto 67 raz(y) 705,99 KB

Goświnowice - Wrocła (fota Obelix).jpg

Plik ściągnięto 70 raz(y) 1,47 MB

GIESMANNSDORFER-BRAUEREI-AUSSCHANK.jpg

Plik ściągnięto 73 raz(y) 156,34 KB

Obelix · Dołączył: 19 Lis 2017 Posty: 67 Skąd: Neisse/Nysa

Jeszcze parę reklam browaru z Goświnowic oraz wejście do piwiarni wrocławskiej gdzie serwowano piwo z Goświnowic.
Ciekawostką jest to, że browar w Goświnowicach jako jeden z nielicznych browarów posiadał własną bocznicę kolejową.

Carl Friedenthal_1874.jpg
Sam właściciel browaru Carl Friednthal

Plik ściągnięto 12465 raz(y) 35,65 KB

100_1853.JPG
budynek browaru stan 2015 (foto Obelix)

Plik ściągnięto 121 raz(y) 1,43 MB

100_1847.JPG
wejście do leżakowni 2015 (foto Obelix)

Plik ściągnięto 67 raz(y) 1,45 MB

goświnowice 1935.jpg

Plik ściągnięto 33 raz(y) 204,2 KB

Goświnowice Wrocław.jpg

Plik ściągnięto 67 raz(y) 89,77 KB

Giesmannsdorfer Biere -szyld (foto Obelix).jpg

Plik ściągnięto 40 raz(y) 19,52 KB

reklama z kalendarza z roku 1939.JPG

Plik ściągnięto 40 raz(y) 69,39 KB

Reklama z kalendarza z roku 1937.JPG

Plik ściągnięto 35 raz(y) 51,03 KB

Obelix · Dołączył: 19 Lis 2017 Posty: 67 Skąd: Neisse/Nysa

Wrzucam parę zdjęć z Goświnowic. Jak widać stan techniczny budynków ulega z roku na rok pogorszeniu. W budynku słodowni zapadła się część dachu, leżakownia zarasta, a budynek po browarze ledwo co stoi :( Przykro aż na to patrzeć.

Browar 2018-05-06.JPG

Plik ściągnięto 45 raz(y) 1,94 MB

Słodownia 2018-05-06.JPG

Plik ściągnięto 61 raz(y) 1,8 MB

Dach słodowni 2018-05-06.JPG

Plik ściągnięto 52 raz(y) 1,99 MB

Komin słodowni 2018-05-06.JPG

Plik ściągnięto 65 raz(y) 1,62 MB

Leżakownia 2018-05-06.JPG

Plik ściągnięto 42 raz(y) 1,94 MB

Obelix · Dołączył: 19 Lis 2017 Posty: 67 Skąd: Neisse/Nysa

Jakby ktoś z forumowiczów dysponował wolnymi środkami to może nabyć dawną słodownię https://www.otodom.pl/ofe...ce-ID3D944.html

ralf · Wysłany: 2018-05-17, 11:29

Warto wstawić opis ww. oferty i załączony w niej wyrys z mapy ewidencyjnej:

"Na sprzedaż zabudowana działka po nieczynnej słodowni z przeznaczeniem pod działalność produkcyjną, usługową, rzemieślniczą, produkcji rolnej, magazynową, handlową. Forma własności: prawo wieczystego użytkowania.
Nieruchomość o powierzchni gruntu 1,000 ha usytuowana przy ul. Polnej 2.
Na terenie nieruchomości znajdują się budynki o charakterze przemysłowo-socjalnym o powierzchni zabudowy 2850 m2.
Obiekt dostosowany do przechowywania zboża, węgla i innych materiałów sypkich.
Na terenie obiektu znajduje się waga najazdowa 20t.
Teren częściowo utwardzony brukiem i płytami betonowymi.
Nieruchomość posiada przyłącza: wodno-kanalizacyjne, energetyczne.
Całość działki ogrodzona, brama wjazdowa przy budynku słodowni.
Cena: 450.000 zł".

Wyrys.jpg

Plik ściągnięto 48 raz(y) 174,43 KB

ralf · Wysłany: 2018-06-26, 19:46

Przedstawiam trzy dokumenty wystawione przez Państwowy Browar w Goświnie* w latach 1946-1947. Są to:

- legitymacja służbowa osoby zatrudnionej w Państwowym Browarze w Goświnie
- zaświadczenie o członkostwie pracownicy w Związku Zawodowym Przemysłu Spożywczego (na uwagę zasługuje rewers dokumentu, będący przedwojennym drukiem firmowym browaru w Goświnowicach)
- pismo do pracownicy będące odpowiedzią (pozytywną) na jej prośbę o zwolnienie z pracy

* tak nazywała się miejscowość Goświnowice w okresie wczesno-powojennym

Legitymacja (okładka).jpg

Plik ściągnięto 59 raz(y) 1,34 MB

Legitymacja (wnętrze).jpg

Plik ściągnięto 44 raz(y) 1,12 MB

Zaświadczenie (awers).jpg

Plik ściągnięto 61 raz(y) 1,2 MB

Zaświadczenie (rewers).jpg

Plik ściągnięto 62 raz(y) 921,57 KB

Pismo (awers).jpg

Plik ściągnięto 55 raz(y) 1,13 MB

Pismo (rewers).jpg

Plik ściągnięto 35 raz(y) 1,05 MB

Obelix · Dołączył: 19 Lis 2017 Posty: 67 Skąd: Neisse/Nysa

ralf · Wysłany: 2018-07-17, 10:20

Gratuluję zakupu Obelixie. Cieszę się, że wszystkie trzy dokumenty trafiły w miejsce skąd pochodzą, w dodatku do rąk miłośnika historii lokalnej, w tym w szczególności piwowarstwa. Według mnie lepiej trafić nie mogły :-)

ralf · Wysłany: 2018-07-31, 14:38

Pieniądz zastępczy goświnowickiego składu browarnianego w Nysie o nominale 10 fenigów - taki sam jak w pierwszym poście tematu lecz w lepszym stanie. Żeton ma średnicę ok. 25 mm i waży ok. 4 g.

żeton.jpg

Plik ściągnięto 46 raz(y) 388,02 KB

ralf · Wysłany: 2018-10-11, 22:49

Metalowa skrzynka na butelki, z tłoczonym napisem: "GIESMANNSDORFER FABRIKEN - NEISSE".
Przedmiot można aktualnie kupić w serwisie aukcyjnym Allegro, pod linkiem: KLIK

skrzynka #1.jpg

Plik ściągnięto 34 raz(y) 1,72 MB

skrzynka #2.jpg

Plik ściągnięto 17 raz(y) 1,85 MB

skrzynka #3.jpg

Plik ściągnięto 37 raz(y) 1,9 MB

skrzynka #4.jpg

Plik ściągnięto 29 raz(y) 1,88 MB

skrzynka #5.jpg

Plik ściągnięto 31 raz(y) 1,87 MB

skrzynka #6.jpg

Plik ściągnięto 36 raz(y) 1,81 MB

skrzynka #7.jpg

Plik ściągnięto 29 raz(y) 1,87 MB

ralf · Wysłany: 2019-05-14, 19:31

Popielniczka z napisem "Giesmannsdorfer Fabriken" wyprodukowana w fabryce porcelany Carla Tielscha w Starym Zdroju (Altwasser) w roku 1934.

popielniczka [fot. ralf] #1.jpg

Plik ściągnięto 101 raz(y) 906,87 KB

popielniczka [fot. ralf] #2.jpg

Plik ściągnięto 74 raz(y) 826,19 KB

ralf · Wysłany: 2019-06-23, 21:15

Rachunek wystawiony przez fabrykę w Goświnowicach (Friedenthal-Giesmannsdorf) w dniu 16 listopada 1937 r. dla apteki klasztornej w Prudniku (Neustadt) na dwie drewniane beczki spirytusu przedniego (Primasprit).

rachunek.jpg

Plik ściągnięto 61 raz(y) 2,56 MB

a2.reklama · a2.reklama@wp.pl Dołączył: 04 Mar 2021 Posty: 1

Podkładka pod kufel, tego jeszcze nie było.

podkłada 1.jpg

Plik ściągnięto 13 raz(y) 173,44 KB

podkładka 2.jpg

Plik ściągnięto 31 raz(y) 1,04 MB

ralf · Wysłany: 2021-03-28, 14:26

Popielniczka z napisami "F F. Alter Giesmannsdorfer / Giesmannsdorfer Haustrunk / Giesmannsdorfer Fabriken", wyprodukowana w fabryce porcelany Carla Tielscha w Starym Zdroju (Altwasser) w 1937 roku. Przedmiot pochodzi z kolekcji Pawła Łagonia.

1.jpg

Plik ściągnięto 17 raz(y) 467,92 KB

2.jpg

Plik ściągnięto 56 raz(y) 531,07 KB

3.jpg

Plik ściągnięto 19 raz(y) 500,55 KB

4.jpg

Plik ściągnięto 27 raz(y) 325,54 KB