Forum Historii Nysy

[ralf]

Kilkanaście przedwojennych zdjęć z Kałkowa.

---

Widokówka z Kałkowa. U góry po lewej - budynek poczty, u góry po prawej - dworzec kolejowy, na dole po lewej - piekarnia Wilhelma Opolki, na dole po prawej - katolicki kościół farny z XII wieku.jpg

Plik ściągnięto 138 raz(y) 45,36 KB

Pomnik (krzyż). W tle kościół.jpg

Plik ściągnięto 79 raz(y) 189,92 KB

Kościół.jpg

Plik ściągnięto 92 raz(y) 184,69 KB

Portal w wejściu do kościoła.jpg

Plik ściągnięto 82 raz(y) 272,19 KB

Portal w wejściu do kościoła_.jpg

Plik ściągnięto 53 raz(y) 212,15 KB

Pałac rodziny Pohl.jpg

Plik ściągnięto 125 raz(y) 247,67 KB

Sklep oraz piekarnia Wilhelma Opolki.jpg

Plik ściągnięto 190 raz(y) 199,12 KB

Szkoła.jpg

Plik ściągnięto 104 raz(y) 241,4 KB

Klasa szkolna w roku 1927-28 z nauczycielem o nazwisku Matezok.jpg

Plik ściągnięto 87 raz(y) 209,8 KB

Klasa szkolna w roku 1930-31.jpg

Plik ściągnięto 113 raz(y) 188,24 KB

Rok 1942. Dom oraz kapliczka. Zdjęcie wykonał Franz Bomba.jpg

Plik ściągnięto 106 raz(y) 195,99 KB

Rok 1936. Gospodarstwo. Zdjęcie wykonał Franz Bomba.jpg

Plik ściągnięto 133 raz(y) 192,02 KB

Świadectwo egzaminu na czeladnika (kuźnictwo) wydane w Otmuchowie w 1913 roku dla Bruno Mann'a urodzonego w Kałkowie w 1896 roku.jpg

Plik ściągnięto 69 raz(y) 205,8 KB

Rewers kartki pocztowej napisanej w Kałkowie w dniu 2 czerwca 1920 roku.jpg

Plik ściągnięto 54 raz(y) 214,48 KB

[Bolek]

Zwróciłem uwagę, że autorem niektórych zdjęć jest Franz Bomba. Okazało się, że jest to przedwojenny dyrektor muzeum nyskiego Franciszek Bomba, zatrudniony po wojnie przez Referat Kultury i Sztuki przy ustalaniu strat i zniszczeń dzieł sztuki i zabytków kultury. Urząd Wojewódzki w Katowicach prosił o przyznanie mu obywatelstwa polskiego, jednak mimo tego został on załadowany do transportu do Niemiec, i tylko w ostatniej chwili go stamtąd wyciągnięto. Ot taka ciekawostka.

[ralf]

Bolek, zgadza się, to Franciszek Bomba (ur. 28.IX.1880 - zm. 21.III.1970), który był Ślązakiem niemieckiego pochodzenia. Stanisławowi Kramarczykowi (pierwszemu powojennemu dyrektorowi Muzeum w Nysie) udało się nakłonić Bombę do przyjęcia obywatelstwa polskiego. Później jednak pojawiły się w ich relacjach zatargi, które zakończyły się nasłaniem na Kramarczyka kontroli i przeprowadzeniem rewizji osobistej oraz miejsca zamieszkania, które nie dały żadnego wyniku. Po tym incydencie Kramarczyk wystosował pismo do Ministra Kultury prosząc o przeniesienie Franciszka Bomby na emeryturę. Sprawę rozstrzygnięto pozytywnie i w dniu 1 sierpnia 1958 roku, po 9 latach pracy w Muzeum w Nysie, Bomba odszedł na emeryturę. Niedługo potem dostał pozwolenie na wyjazd do NRF.
Znanych jest dużo zdjęć, które Franz Bomba przed 1945 rokiem wykonał na terenie podnyskich wsi, utrwalając głównie ich architekturę. Stąd w materiałach od Karla Müllera pojawiają się jego zdjęcia.

[ralf]

Drugą osobą, ze zdjęciami której możemy się spotkać w materiałach od Karla Müllera zamieszczonych dotychczas na forum w kategorii "Wsie okolic Nysy" jest Erhard Barton urodzony w Biskupowie (Bischofswalde) w dniu 11 lutego 1934 roku. Jego rodzice byli właścicielami 25. hektarowego gospodarstwa obok plebani w Biskupowie. W październiku 1964 roku Erhard wraz z rodzicami i rodzeństwem wyjechał na zachód. Pasją Erharda była fotografia, w której był samoukiem. Wykonywał zdjęcia krajobrazów, zabudowań oraz wsi dawnego powiatu nyskiego. Liczba wykonanych przez niego zdjęć to 103 sztuki - taką informację przekazał Karlowi Müllerowi Franz-Christian Jarczyk w maju 2012 roku. Większość fotografii została wykonana około 1960 roku. Siedemnaście z nich można zobaczyć w książce Franza-Christiana Jarczyka pt. "Die Dörfer des Kreises Neisse" ("Wsie powiatu nyskiego"). Erhard Barton zmarł w dniu 7 czerwca 2013 roku w mieście Oelde w Niemczech.

---

Erhard Barton.jpg

Plik ściągnięto 33 raz(y) 80,35 KB

[buk]

Fotografia przedstawia budynek Zollgrenzschutz'u (Służba Celna Ochrony Granic) na przejściu granicznym Kalkau - Vidnava. Zdjęcie pochodzi z 1938 roku, tuż po zajęciu Sudetów przez III Rzeszę. Placówkę tą wybudowano w latach 30'tych, a przestała pełnić swoją funkcję w marcu 1939, po zajęciu Czechosłowacji.

Służbę w owej placówce pełnili:
Thiel - celnik,
Przykalla Fritz - pomocniczy agent celny na granicy,
Lazar - asystent celny,
Steinhardt - asystent celny.

Po wojnie owe budynki zostały doszczętnie rozebrane "na odbudowę Warszawy" jak i pobliska gorzelnia.

Załączone zdjęcia przedstawiają aktualne miejsce po budynku oraz znajdujące się tam pozostałości po rzeczonej placówce.

---

29a.jpg

Plik ściągnięto 91 raz(y) 250 KB

Granica.jpg

Plik ściągnięto 62 raz(y) 4,9 MB

Ruiny_03.jpg

Plik ściągnięto 23 raz(y) 5,63 MB

Ruiny_02.jpg

Plik ściągnięto 14 raz(y) 6 MB

Ruiny_01.jpg

Plik ściągnięto 28 raz(y) 5,87 MB

[buk]

Wkroczenie Wehrmachtu jesienią 1939 po aneksji Sudetów - przejście graniczne Kałków-Vidnava.

---

IMG-20231031-WA0016.jpg

Plik ściągnięto 57 raz(y) 74,44 KB

[buk]

Młyn dworski w Kałkowie |Gutsmühle| wybudowany na początku XX w. (na mapie z 1910 roku już jest zaznaczony), przez rodzinę Pohl właścicieli majątku ziemskiego. Dzierżawcą młyna Mühlenpächter do 1945 roku był Richard Welzel. Dodam jeszcze, że wody Widnej |Weidenauer Wasser| na odcinku około 7 km (od granicy państwa do ujścia) napędzały aż 5 młynów. W chwili obecnej młyn nadal "miele".

---

M_3.jpg Widok - stan obecny.

Plik ściągnięto 10 raz(y) 353,67 KB

M_2.jpg Widok - stan obecny.

Plik ściągnięto 10 raz(y) 305,42 KB

M_1.jpg Widok - stan obecny.

Plik ściągnięto 15 raz(y) 244,31 KB

Mlyn_3.jpg Zdjęcia z początku lat 80'tych. Wlot do komory turbiny wodnej.

Plik ściągnięto 13 raz(y) 294,54 KB

Mlyn_2.jpg Zdjęcia z początku lat 80'tych. Widok od strony młynówki.

Plik ściągnięto 14 raz(y) 236,44 KB

Mlyn_1.jpg Zdjęcia z początku lat 80'tych. Budynek główny.

Plik ściągnięto 21 raz(y) 264,62 KB