Forum Historii Nysy

[ralf]

Po północnej stronie miejscowości Jarnołtówek wznosi się Góra Krzyżówka (niem. Kreuzberg) o wysokości 427 m n.p.m. Na jej szczycie stoi wysoki, drewniany krzyż, a obok niego wbity jest w ziemię granitowy, poniemiecki słupek z wykutymi literami „TP”, oznaczającymi punkt trygonometryczny (Trigonometrischer Punkt), zwany też punktem triangulacyjnym (Triangulationspunkt). U podnóża południowego stoku góry stoi budynek dawnego sanatorium „Aleksandrówka” (niem. Kurhaus Bergried). W odległości 700 m na północny-wschód od szczytu znajduje się czynny kamieniołom łupków dachówkowych „Dewon” w Jarnołtówku, którego eksploatację rozpoczęto w 1967 roku. Z kamienia tego, jak sama nazwa wskazuje, wykonywano niegdyś pokrycia dachowe. Ponadto kamień ten jest wykorzystywany jako nośnik pylisty środków ochrony roślin, posypka papowa i wypełniacz do tworzyw sztucznych. W odległości 300 m na północ od szczytu znajduje się inny, stary, nieczynny już i zarośnięty kamieniołom łupków. Z kolei 100 m na północ od szczytu istnieje niewielkie wyrobisko skalne łupka, widoczne na załączonym zdjęciu nr 5. Na stokach Góry Krzyżówki w latach 30. XX w. funkcjonowało lotnisko szybowcowe i prężnie rozwijało się tam szybownictwo. Z obiektu korzystały grupy Flieger-Hitlerjugend (sekcja lotnicza Hitlerjugend) z Nysy, Głuchołaz i Prudnika. W związku z rosnącą przed wojną ich aktywnością ruch na górze był zorganizowany w ten sposób, że założono na niej dwa miejsca startowe: grupy z Nysy i Głuchołaz ćwiczyły na stoku po jednej stronie góry, a grupa z Prudnika trenowała na stoku po drugiej stronie.

---

(zdj.1) Mapa z 1958 r., z zaznaczoną na czerwono Górą Krzyżówką.jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 1013,12 KB

(zdj.2) Dzień 9.III.2025. Krzyż na szczycie Góry Krzyżówki w Jarnołtówku [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 6,49 MB

(zdj.3) Dzień 9.III.2025. Punkt triangulacyjny na szczycie Góry Krzyżówki w Jarnołtówku [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 3,81 MB

(zdj.4) Dzień 9.III.2025. Tablica ostrzegawcza pobliskiego kamieniołomu, przy szczycie Góry Krzyżówki w Jarnołtówku [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 5,27 MB

(zdj.5) Dzień 9.III.2025. Niewielkie wyrobisko łupka, 100 metrów od szczytu Góry Krzyżówki w Jarnołtówku [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 4,29 MB

(zdj.6) Dzień 9.III.2025. Widok ze szczytu Góry Krzyżówki na zachód i oddaloną o 1,5 km Górę Czapkę (daw. Hutberg) o wysokości 440 m n.p.m. [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 4,74 MB

(zdj.7) Dzień 9.III.2025. Widok ze szczytu Góry Krzyżówki w Jarnołtówku w kierunku południowo-wschodnim [fot. ralf].jpg

Plik ściągnięto 1 raz(y) 3,96 MB