Forum Historii Nysy

[ralf]

Zamieszczam artykuł pt. "Pszczelarstwo na Ziemi Nyskiej. Zarys historyczny i współczesny", którego autorami są M. Kraczmar i M. Potyrała. Opracowanie powstało w grudniu 2012 roku i opublikowano je w lutym 2013 r. na stronie Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w Opolu.

TREŚĆ:

"Trudności czasów II wojny światowej, a szczególnie zniszczenia, jakich dokonano w ostatnich miesiącach wojny na terenach Ziemi Nyskiej, spowodowały niemal kompletną dewastację poniemieckich pasiek pszczelich. Wśród osadników przybywających do Nysy i okolic byli pszczelarze, a także miłośnicy pszczół rozumiejący wagę pszczół w odbudowie gospodarki rolnej, sadowniczej i warzywniczej.

Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, że pionierami w rozwoju pszczelarstwa w Nysie było środowisko kolejarzy. To właśnie kolejarze: Marian Gołąb, Karol Bystroń, Rudolf Loter Cembrzyński byli tymi, którzy już w 1945 roku założyli istniejące do dziś pasieczysko na terenie kolejowym, na zapleczu budynku przy ul. Kolejowej 2 w Nysie. Inicjatywa ta znalazła zrozumienie i akceptację władz kolejowych, a szczególnie dyrektora DOKP w Katowicach inż. Olędzkiego.

Na terenie pasieczyska było siedem rodzin pszczelich, a ich właściciele otworzyli sekcję hodowców pszczół przy Kole Związku Zawodowego Kolejarzy w Nysie.

W roku 1949 zakupiono na Śląsku Cieszyńskim 10 rodzin pszczelich od członków bardzo prężnie działającej w okresie międzywojennym „Rodziny Kolejowej” i przewieziono je w miesiącu maju do Nysy. Na przełomie lat 1950/51 sekcja hodowców pszczół zorganizowała się jako Koło Pszczelarzy przy Radzie Związku Zawodowego Kolejarzy w Nysie. Koło to korzystało z pomocy instruktora inż. Radzika, pracownika Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu. Było to potrzebne, bo w roku 1950 we wsi Konradowa prof. Stanisław Kirkor wykrył chorobę roztoczową pszczół, przeniesioną prawdopodobnie z Czechosłowacji. Dzięki skrupulatnym i żmudnym zabiegom pszczelarzy oraz efektownej pomocy fachowej lekarzy weterynarii chorobę opanowano i nie dopuszczono do jej rozprzestrzenienia.

Rozwój zainteresowania pszczelarstwem spowodował potrzebę zorganizowania w roku 1956 Opolskiego Związku Pszczelarskiego – Zarządu Powiatowego w Nysie. Pierwszymi działaczami tego Zarządu byli: inż. Karol Szybka – prezes, inż. Jan Sekut – sekretarz, Marian Gołąb – skarbnik, Karol Bystroń – przewodniczący komisji rewizyjnej.

Rozpoczęto systematyczne szkolenia pszczelarzy na kursach powadzonych przez Jerzego Cieślę, Stanisławę Kumko, Bolesława Brandysa, księdza Mazaka i wielu innych. Kursy te organizowano w salach wykładowych stacji kolejowej Nysa, użyczonych bezpłatnie co szczególnie warte jest podkreślenia.

W roku 1958 staraniem ówczesnego prezesa Koła Pszczelarzy w Nysie prof. Kazimierza Micuły i sekretarza Szczepana Barana zorganizowano kurs o tematyce pszczelarskiej, który ukończyło 32 pszczelarzy. Oprócz tego zorganizowano kurs na tytuł „Mistrza Pszczelarskiego” i drugi na tytuł „Rzeczoznawcy chorób pszczelich”. Po ukończeniu kursu rzeczoznawcy, wykorzystując zdobytą wiedzę przy współpracy pracowników Urzędu Miejskiego (wydział rolnictwa), przystąpili do systematycznych kontroli pasiek, które trwały przez kilkanaście lat na terenie powiatu nyskiego, co w dużej mierze miało wpływ na poprawę zdrowotności rodzin pszczelich.

Wieloletnią działalnością Koła Pszczelarzy w Nysie kierowali prezesi: inż. Karol Szybka, inż. Jan Sekut, Aldona Skulimowska, mag inż. Kazimierz Micuła, Emil Sielecki, Marian Kraczmar. Byli oni inicjatorami wielu pożytecznych akcji dla środowiska pszczelarskiego. Jedną z nich było wmurowanie tablicy pamiątkowej ku czci Jana Dzierżona w 177 rocznicę jego urodzin. Tablicę wmurowano na zabytkowej kamienicy przy rynku w Nysie w dniu 12 listopada 1988 roku.

W 1990 roku w kolejnych wyborach został wybrany nowy zarząd. Prezesem Koła został Marian Kraczmar, sekretarzem – Władysław Czerechowski, wiceprezesem – Piotr Ciszewski, skarbnikiem – Grzegorz Józefowicz, a członkiem zarządu Mieczysław Sobolak.

Natomiast w 1994 roku w skład zarządu w miejsce Władysława Czerechowskiego został wybrany nowy sekretarz – Marian Potyrała, który razem z prezesem Marianem Kraczmarem pełnią te funkcje do chwili obecnej tj. koniec 2013 roku.

Pozostałe funkcje w zarządzie pełnili, po Grzegorzu Józefowiczu od 2004 roku sekretarzem został Zygmunt Michalak. Wiceprezesami po Piotrze Ciszewskim byli Krzysztof Burzec, a od 2008 roku do obecnej chwili jest Andrzej Filipowski, a członkami zarządu w poszczególnych kadencjach byli Tomasz Kos i Alfred Lenkiewicz , który jest do dzisiaj.

Funkcję przewodniczego Komisji Rewizyjnej w latach 1990-2011 pełnił Stefan Dudała, a od 2012 roku funkcję tę przejęła Barbara Tołłoczko.

Zarząd od 1990 roku w/w składach osobowych zajmował się :

• organizacją zaopatrzenia pszczelarzy w cukier a w ostatnich latach syrop (inwert) na jesienne karmienie pszczół,
• zaopatrzeniem pszczelarzy w leki do zwalczania chorób pszczelich,
• zaopatrzeniem pszczelarzy w matki pszczele z pasiek zarodowych, a przez ostatnie cztery lata odkłady i pakiety,
• organizacją różnych wyjazdów, jak np. na coroczne Ogólnopolskie Dni Pszczelarzy, do Bartnika Sądeckiego, Bałtowa, Instytutu Pszczelarskiego w Doll koło Pragi Czeskiej, Kamieńca Ząbkowickiego, Kamienia Śląskiego, Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Łosiowie i wszędzie tam, gdzie były ciekawe wykłady, prelekcje i seminaria o tematyce pszczelarskiej. Na powyższych imprezach zainteresowani pszczelarze mogli się w różnorodny sprzęt pszczelarski oraz produkty pszczele.
• organizacją szkoleń dla pszczelarzy w zakresie chorób pszczelich, ekonomią prowadzenia pasiek i sprzedażą produktów pszczelich,
• organizacją corocznego wyjazdu do Częstochowy na Święto Patrona Pszczelarzy Św. Ambrożego,
• organizacją, od dwóch lat, Święta Miodu w Nysie przy Kościele Piotra i Pawła wspólnie z Proboszczem Piotrem Burczykiem i UMiG Nysa.
• udzielaniem wszechstronnej pomocy pszczelarzom oraz ścisłą współpracą z WZP w Opolu i UMiG w Nysie. Spośród członków Zarządu Koła, jak i pszczelarzy wybierani są delegaci na Walny Zjazd WZP i bardzo często wchodzą w skład Zarządu WZP w Opolu .

Działalność prezesów, kolejnych Zarządów Koła i poszczególnych pszczelarzy – członków jest istotnym wkładem w rozwój pszczelarstwa na Ziemi Nyskiej. W uznaniu zasług za społeczną pracę na rzecz rozwoju pszczelarstwa, a tym samym i rolnictwa, pszczelarze byli odznaczani brązowymi, srebrnymi i złotymi Odznakami PZP, Medalem ks. Dzierżona, Statuetką ks. Dzierżona, jak również dyplomami Zasłużony dla Rozwoju Rolnictwa w Gminie i Powiecie Nyskim.

Obecnie (grudzień 2012 r.) w Kole nyskim jest 121 pszczelarzy którzy są w posiadaniu 3702 rodzin pszczelich. Koło Pszczelarzy w Nysie jest jednym z najbardziej prężnych kół na Opolszczyźnie."